Czekan, czekanowi nierówny. Turystyczne, wspinaczkowe, alpinistyczne… – można wymienić jeszcze co najmniej kilka określeń, ale co one tak naprawdę oznaczają? W tym artykule przyjrzymy się różnym czekanom i doradzimy jak wybrać ten, odpowiedni do Twojej aktywności górskiej.

Czekany stanowią nieodzowny element ekwipunku turysty zimowego, a także tego wybierającego się w góry lodowcowe. Ich posiadanie jest konieczne przy wspinaczce lodowej i mikstowej. Jednakże te dwie dziedziny aktywności zimowej – turystyka oraz wspinaczka to często zupełnie różne rodzaje wykorzystania czekana… Jak zatem wybrać czekan, tak aby sprostał Twoim wymaganiom i jednocześnie, żeby nie przepłacić za produkt, którego charakterystyki nie wykorzystasz? W niniejszym artykule postaramy się przybliżyć nieco temat czekanów – ich rodzajów i przeznaczenia. Opiszemy też najważniejsze cechy, które umożliwią dobór odpowiedniego modelu. “Na warsztat” weźmiemy czekany turystyczne i czekany wspinaczkowe.

Czekany – budowa

Wszystkie czekany składają się praktycznie z tych samych elementów: głowicy i styliska. Wymienić można także grot, ale w niektórych modelach – głównie ultralekkich, przeznaczonych do skituringu – rezygnuje się z tej części. Funkcję grota przejmuje wówczas specjalnie ścięty koniec styliska.

Na czym więc polega różnica między czekanami w góry, a czekanami do wspinaczki? Dotyczy ona: użytych materiałów, profilowania (tak głowicy jak i styliska) oraz technologii.

1. Stylisko

Materiał

O ile jeszcze kilka lat temu na rynku dostępne były, czekany z drewnianym styliskiem (do niedawna model taki posiadała jeszcze w swojej ofercie np. firma Grivel), o tyle teraz praktycznie zaprzestano produkcji takowych. Obecnie praktycznie wszyscy producenci czekanów turystycznych (w tym także wersji skiturowych) oferują styliska wykonane z aluminium.

W czekanach używanych do wspinaczki lodowej i mikstowej od pewnego czasu stosuje się także włókna węglowe, głównie ze względu na ich wytrzymałość mechaniczną, niską wagę i odporność na działanie temperatury. Tu przykładem może być czekan Black Diamond Cobra.

Kształt

Największe różnice w styliskach czekanów górskich i wspinaczkowych dotyczą ich kształtu. W czekanach turystycznych całkowicie proste styliska stosuje się w najlżejszych modelach, z przeznaczeniem do skituringu czy na lodowce (np. model Climbing Technology Agile).

Najpopularniejsze i najbardziej uniwersalne czekany turystyczne coraz częściej mają stylisko, choć nieznacznie wygięte w górnej partii (tak jest np. w modelach Climbing Technology Alpin Tour czy Climbing Technology Hound G). Dlaczego? Ta lekka zmiana kształtu pozytywnie wpływa zarówno na komfort pracy na najbardziej stromych podejściach (z reguły pokonywanych frontalnie, gdy trzymamy czekan tuż pod głowicą),  jak i podczas przemierzania bardziej płaskich odcinków czy na trawersach, gdzie przez 90% czasu wbijamy czekan, trzymając go za głowicę. Profil taki może też okazać się pewnym bonusem w razie konieczności hamowania.

Styliska czekanów używanych podczas wspinaczki posiadają już dużo agresywniejsze wygięcie. Powodem jest to, że czekany te trzymane są z reguły za rękojeść umieszczoną na dole. Często stosuje się tu także specjalne, profilowane uchwyty (przykłady: Petzl Nomic, Petzl Ergonomic czy Black Diamond Viper). Pozwala to na bardziej ergonomiczne i pewne ułożenie dłoni podczas wspinaczki.

Specjalizacja w każdej z dziedzin aktywności zimowych, które wymagają użycia czekana, sprawia, że modele ściśle dedykowane jednej z nich, z reguły nie sprawdzą się w drugiej. Na przykład czekan Petzl Ergo zupełnie nie będzie się nadawał do zastosowań turystycznych. Patrząc w drugą stronę – z czekanem turystycznym Climbing Technology Alpin Tour praktycznie niemożliwe będzie wspinanie się, nawet w umiarkowanie trudnym terenie mikstowym.

Czekany modułowe

Niektórzy producenci posiadają w swojej ofercie czekany „modułowe”, które przez dodanie lub odjęcie któregoś z akcesoriów można przystosować do wyjść turystycznych lub do wspinania. Przykładem takiego czekana jest Petzl Quark. Nie będzie to jednak ani specjalistyczny czekan wspinaczkowy, ani turystyczny. Trzeba mieć świadomość, że producenci modeli “2 w 1” nie są w stanie uniknąć pewnego rodzaju kompromisów. Podczas wspinania z tego typu dziabą dłoń nie będzie ułożona tak optymalnie, jak w wersjach typowo wspinaczkowych, natomiast podczas uprawiania turystyki może okazać się, że grot nie penetruje tak dobrze zmrożonego śniegu jak grot w czekanach dedykowanych takiej aktywności. Dla osób wyższych taki sprzęt może też być zwyczajnie za krótki.

W kontekście użytkowania czekanów istotne znaczenie ma też wytrzymałość styliska (ale o tym przeczytasz już w części poświęconej klasyfikacji).

2. Głowica

Materiał

Do produkcji głowicy czekana stosuje się głównie wysokiej jakości stal, ale spotyka się także głowice wykonane ze stopu aluminium. Ten drugi materiał stosowany jest w modelach turystycznych, ultralekkich (np. Climbing Technology Agile), które wykorzystywane są głównie podczas skituringu. Jest to możliwe, ponieważ czekan taki używany jest z reguły w głębokim śniegu i głowica nie jest narażona na uderzenia w twardy lód lub skałę ukrytą pod jego cienka warstwą.

Jeżeli użytkownikowi zależy na wytrzymałości – nawet kosztem wyższej wagi – wtedy wybierze model z głowicą stalową (dylemat ten występuje praktycznie wyłącznie w przypadku czekanów turystycznych, w przypadku czekanów lodowych czy do drytoolingu stosuje się wyłącznie głowice stalowe).

Konstrukcja

Jednak nawet w obrębie czekanów ze stalowymi głowicami występują dość poważne różnice. Najważniejsze dotyczą kształtu ostrza i tego, czy głowica zakończona jest łopatką (wszystkie modele turystyczne), młotkiem (część czekanów wspinaczkowych) czy ostrze występuje samo (takie rozwiązanie przydaje się w drytoolingu i podczas wspinania w lodzie lub mikście – w przypadku wcześniejszego założenia punktów asekuracyjnych, np. w trakcie pokonywania ekstremalnie trudnych dróg i przy okazji zawodów).

Czekany z łopatką

Łopatkę stosuje się w czekanach turystycznych z dwóch powodów:

• Czekany wprowadzono na stałe do ekwipunku wspinacza / turysty zimowego nieco wcześniej niż raki. Stąd też na stromych stokach używano łopatki do wybijania stopni, które tworzyły swoistą drabinę, a ich jakość była wyróżnikiem klasy przewodnika, który je wybijał. Dziś już rzadko stosuje się tę metodę.
• Łopatka używana jest obecnie zamiennie z ostrzem do wyhamowywania zjazdu – używa się jej w śniegu, gdzie z racji większej powierzchni sprawdzi się lepiej niż, przechodzące przez śnieg niczym nóż, ostrze.

Czekany z młotkiem

Młotek, natomiast, stosowany jest wyłącznie w czekanach przeznaczonych do wspinaczki. Używa się go do osadzania punktów przelotowych: śrub, haków etc. Do wspinaczki potrzebna jest para czekanów. Z reguły jest to komplet, w którym jeden czekan zakończony jest łopatką, a drugi młotkiem. Coraz powszechniejsze jest stosowanie dwóch czekano-młotków, jako że używanie łopatki podczas wspinaczki lodowej nie jest zbyt często praktykowane.

O czym jeszcze warto pamiętać?

Osobną kategorią są wspomniane czekany przeznaczone generalnie do drytoolingu i wspinania na drogach z osadzonymi już wcześniej przelotami. Tu stosuje się same ostrza.

Cechy poszczególnych głowic brane są pod uwagę przy klasyfikacji czekanów (o czym będzie mowa w dalszej części artykułu). Obowiązujące normy sugerują nam, który sprzęt uznać należy za turystyczny, a który kwalifikuje się do kategorii “wspinaczkowy”.

Dodatkowym kryterium podziału ostrzy czekanów technicznych jest ich rozgraniczenie na te przeznaczone do wspinaczki lodowej i te do drytoolingu. W tym przypadku chodzi głównie o kąty natarcia ząbków ostrza, ich ilość i umiejscowienie.

3. Grot

Grot jest niejako dodatkiem do podstawowego podziału budowy czekana na stylisko i głowicę. Zadaniem tego elementu, który umieszczony został u dołu styliska, jest jak najlepsze penetrowanie zmrożonego śniegu podczas zimowych wycieczek. We “wczesnych” czekanach technicznych – w których grot posiadał także kolucho umożliwiające wpięcie karabinka – można było na czekanie założyć tymczasowe „stanowisko”, które pozwalało np. na rest podczas stromego podejścia.

Dlaczego nie wymieniliśmy tego elementu jednym tchem z pozostałymi częściami składowymi? Ponieważ jego obecność nie jest już tak oczywista. Dawniej każdy czekan posiadał grot i nadal jest to domeną większości modeli, ale nie wszystkich. Stało się tak z dwóch powodów:

• Pierwszy z nich związany jest z rozwojem skituringu i dążeniem do produkcji jak najlżejszego sprzętu, który przypadnie do gustu amatorom tej pięknej odmiany turystyki zimowej. Marki outdoorowe, chcąc zbić wagę czekanów, zaczęły rezygnować z umieszczania w swoich produktach stalowej i ciężkiej, dodatkowej końcówki. Zastąpić ją miała ścięta w odpowiedni sposób końcówka styliska. W większości przypadków patent ten z powodzeniem zastąpił swojego stalowego odpowiednika (porównaj z czekanem Climbing Technology Alpin Tour Light).
• Drugi powód to specjalizacja czekanów przeznaczonych do wszelkiego rodzaju wspinaczki. Ekstremalne wygięcie styliska, a także umieszczanie na jego końcu specjalnych uchwytów pozwalających na bardziej ergonomiczne ułożenie dłoni podczas wspinaczki, sprawiły, że czekany te są praktycznie niemożliwe do wykorzystania podczas wyjść turystycznych. Dlatego też umieszczanie grota bywa niepotrzebne, a czasem wręcz niemożliwe (np. w czekanie Petzl Ergo).

4. Pętla

Stosowanie pętli nie jest konieczne, ale może w większości wypadków bardzo ułatwić Ci życie. W czekanach turystycznych pętla zapobiega przypadkowemu zgubieniu czekana – nawet po wypuszczeniu go z ręki, zawiśnie on na pętli, na nadgarstku.

W czekanach wspinaczkowych – poza wspomnianym zabezpieczeniem, dobrze wyregulowana pętla (z reguły różniąca się konstrukcyjnie od pętli w czekanach klasycznych) pozwala na przeniesienie części ciężaru z chwytu. Może to stanowić nie lada wsparcie dla zmęczonych długą wspinaczką dłoni.

Klasyfikacje czekanów

Czekany, jak większość sprzętu, od którego zależy nasze bezpieczeństwo, spełniać muszą ustalone wcześniej normy. Na podstawie wybranych parametrów, tworzy się klasyfikację, która z założenia ma ułatwiać dopasowanie modelu do konkretnej aktywności. Do niedawna mieliśmy tu dosyć czytelny podział na czekany typu B oraz czekany typu T, jednak w roku 2019 doszło do małej “rewolucji”, za jaką uznać należy wprowadzenie normy EN 13089:2015. Poniżej postaramy się wytłumaczyć na czym polegały zmiany.

1. Podział czekanów według starej normy

Na pierwszy ogień weźmy starą normę, z którą wciąż jeszcze można się spotkać, gdy przeglądamy specyfikację sprzętu.

Oznaczenia na styliskach

Tu wśród czekanów turystycznych wyróżnić można dwa rodzaje styliska: oznaczone literą B oraz pozostałe – opisane jako T. Co one oznaczają? B to nic innego jak pierwsza litera słowa “BASIC”, co sugeruje nam, że mamy do czynienia z czekanem “podstawowym”, testowanym dla mniejszych obciążeń. W przypadku modeli technicznych (T = “TECHNICAL”) certyfikacja przeprowadzana była pod kątem wytrzymałości podwyższonej do 3,5 kN. Czekan taki jest więc mocniejszy, umożliwia zakładanie stanowiska i wykorzystanie podczas asekuracji.

Ale czy oznacza to, że dla zastosowań ogólno turystycznych koniecznie musisz mieć opcję T? Absolutnie nie! “Podstawowy” nie ma tu negatywnego wydźwięku, czekan taki wciąż spełniać musi wymagania odpowiedniej normy EN, dopuszczenie do sprzedaży wymaga oznakowania CE, a wielokrotnie producenci dodatkowo decydują się na certyfikat UIAA (niezbędny w przypadku chęci sprzedaży na rynek amerykański).

Posiadacz czekana turystycznego ze styliskiem typu B nie musi obawiać się, że podczas podejścia, zejścia czy próby wyhamowania niekontrolowanego zjazdu coś niedobrego stanie się ze sprzętem.

Oznaczenia na ostrzach

Podobne oznaczenia mogą też dotyczyć ostrzy. Podstawowy podział obejmuje (analogicznie jak w przypadku stylisk) rozróżnienie na ostrza typu B i T. Co to oznacza? Ostrza, przy których widnieje literka B, są węższe i nieco bardziej elastyczne, a przez to lepiej penetrują lód. Ostrza typu T są za to grubsze i sztywniejsze, co sprawia, że są bardziej odpowiednie do wspinania w terenie mikstowym lub do drytoolingu.

Trzeba jednak pamiętać, że osobne oznaczenia dla styliska i ostrza to zabieg spotykany głównie w przypadku czekanów technicznych (wspinaczkowych). W modelach klasycznych z reguły stylisko i głowica oznaczane są całościowo.

2. Podział czekanów według nowej normy (EN 13089:2015)

Po aktualizacji normy EN klasyfikacja czekanów wygląda nieco inaczej. Dziś oddzielnie testuje się kluczowe elementy czekana: stylisko (łączące się z ostrzem) oraz samo ostrze. Klasyfikacje cząstkowe decydują o tym, do jakiej grupy zalicza się cały czekan. Do tego nieco inne kryteria obowiązują w przypadku czekanów ze stałym ostrzem, a inne gdy mamy do czynienia z czekanem, który posiada ostrze wymienne (możliwa jest modyfikacja oraz zmiany charakteru czekana).

Na tej podstawie czekanom nadaje się zupełnie nowe oznaczenia. Rozróżniamy więc:

• TYP 1 (odpowiednik dawnego typu B) – w grupie tej znajdziemy czekany turystyczne, które poradzą sobie w śniegu i/ lub lodzie.
• TYP 2 (odpowiednik dawnego typu T) – kategoria stworzona z myślą o czekanach technicznych, które są gotowe na kontakt ze śniegiem lub/i lodem, ale także ze skałą.

– Podział czekanów ze stałym ostrzem (norma EN 13089:2015)

Zacznijmy od wyjaśnienia kiedy czekan może zostać uznany za model typu 2. Dzieje się tak tylko w jednym przypadku, a mianowicie, gdy jego stylisko oraz ostrze spełniają kryteria typu 2.

Taki rygor ma praktyczne uzasadnienie. Sprzęt, który znalazł się we wspomnianej grupie, posiadać musi ostrze wyróżniające się dużą trwałością i odpornością na skręcanie (odpowiednie do używania w skale). Do tego testy „ciągnienia” muszą wykazać większą (o ok. 50%) wytrzymałość łączenia ostrza ze styliskiem.

Jak poznać, że mamy do czynienia ze sprzętem typu 2? Gdy zależy Ci na technicznym modelu, rzuć okiem na stylisko i sprawdź czy widnieje na nim symbol T. W czekanach ze stałym ostrzem to jedyne miejsce, gdzie teraz umieszcza się takie oznaczenia. Znaczek T odnosi się wówczas zarówno do styliska, jak i ostrza.

A co jeśli czekan, który sklasyfikowany został według reguł nowej normy, na stylisku nie ma żadnego symbolu? Będzie to znak, że masz przed sobą model typu 1, czyli taki, który nie spełnił przynajmniej jednego z warunków stawianych czekanom technicznym. Aktualizacja normy spowodowała, że pojęcia “czekan typu B” (“Basic”) już się nie stosuje.

Chociaż w pewnych aspektach wymagania wobec tej grupy czekanów są troszkę mniej wygórowane w porównaniu z typem 2, nie oznacza to, że można określić je jako niskie! Trzeba pamiętać, iż czekany typu 1, służą ochronie indywidualnej i podlegają normom, które muszą zapewnić Ci bezpieczeństwo.

To nie wszystkie symbole, z którymi będziesz mieć styczność. Na samym produkcie, czy w dołączonej do niego instrukcji znaleźć można: oznaczenie CE, numer jednostki notyfikowanej, względnie UIAA.

– Podział czekanów z wymiennym ostrzem (norma EN 13089:2015)

Metodyka, zgodnie z którą przyznawane są kategorie, nie odbiega od tej opisywanej wcześniej. Różnice dotyczą oznaczeń. W przypadku tej grupy sprzętowej możliwa jest ingerencja użytkownika w sprzęt, a modyfikacje mogą mieć wpływ na ocenę czekana jako całości.

Jeśli zarówno stylisko, jak i ostrze spełniają kryteria stawiane czekanom typu 2, symbol T (który świadczy o technicznym charakterze) widnieć będzie na obu elementach (w przeciwieństwie do czekanów ze stałym ostrzem, w których znak T nanoszony jest tylko raz i odnosi się do całości).

Zupełnie normalna jest sytuacja, gdy czekan o stylisku typu 2 (bardzo wytrzymałym), uzbrojony jest w ostrze typu 1 (przeznaczone do użycia w śniegu lub/i lodzie). Przykładów takiej konfiguracji nie trzeba szukać daleko. Co ciekawe, decydują się na nią także producenci popularnych modeli… lodowych: Petzl Nomic czy CT North Couloir. Dlaczego? Chodzi o to, że kształt, geometria czy waga ostrzy zamontowanych przez producenta, idealnie sprawdza się przy aktywnościach do których zazwyczaj czekany te są używane. Gdy zależy Ci na większej wytrzymałości na skręcanie, obciążenia boczne czy trwałości mimo kontaktu ze skałą, to zawsze możesz zdecydować się na wymianę ostrza na typ 2. Taki zabieg spowoduje, że czekan jako całość “awansuje” do wyższej kategorii.

Dla każdego coś miłego – czyli z jakimi czekanami możesz mieć do czynienia

Jak wykorzystać w praktyce powyższe informacje? W dalszej części artykułu spróbujemy podzielić czekany ze względu na to, przy jakich aktywnościach będą używane.

1. Czekan do turystyki wysokogórskiej / alpinizmu

Tu najlepiej sprawdzą się czekany klasyczne, ze styliskiem prostym lub lekko wygiętym u góry. Na łatwe podejścia wystarczy czekan typu 1 (według poprzedniej klasyfikacji: “typu B”). Jednak z uwagi na to, że „apetyt rośnie z miarę jedzenia” – możesz od razu postawić na czekan ze styliskiem spełniającym kryteria typu 2 (“typu T”), który na pewno sprawdzi się także podczas wejść na trudniejsze szczyty…

Dobrze jest wybrać model ze stalową głowicą i grotem. To pozwoli wydłużyć okres użytkowania czekana w warunkach górskich (bo musisz pamiętać, że często pod cienką warstwą śniegu lub lodu napotkać można skałę). Miłym dodatkiem będzie również pętla, trzeba tylko pamiętać, żeby jej konstrukcja umożliwiała szybkie przekładanie czekana z jednej ręki do drugiej. 

Jeżeli przed Tobą nieco ambitniejsze cele, bo szykujesz się na podejścia, które miejscami są bardzo strome i mogą wymagać podstawowych umiejętności wspinaczkowych (mowa o wspinaniu w lodzie), pomyśl o zakupie czekana o modułowej budowie (np. takiego, jak Petzl Quark). Taki sprzęt z łatwością dostosujesz do różnych wymogów.

2. Czekan na skitury

Podobnie jak w turystyce wysokogórskiej – najlepiej sprawdzą się tu czekany klasyczne: lekkie i ultralekkie. Jako, że skiturowcy uaktywniają się przy grubszej pokrywie śniegu – głowica i grot nie muszą być wykonane z ciężkiej, choć odporniejszej na zużycie stali. Stylisko także nie będzie przenosiło znacznych obciążeń, więc wystarczą tu czekany w całości wykonane ze stopów lekkich ze styliskiem typu 1 (dawny “typ B”), takie jak wspomniany już wyżej Climbing Technology Alpin Tour Light.

Bardzo dobrym pomysłem jest zaopatrzenie się w czekan, do którego istnieje możliwość podpięcia szufli i używania go jak łopaty – przykładem może tu być: czekan Climbing Technology Agile lub wersja z szuflą (a także linką stalową umożliwiająca założenie prowizorycznego stanowiska tzw. deadman’a) Climbing Technology ASD Kit. W górach typu alpejskiego zawsze należy mieć ze sobą lawinowe ABC, a dzięki podobnym patentom nie trzeba zastanawiać się, czy na aktualne wyjście w góry konieczny będzie również czekan – warunki Cię nie zaskoczą.

3. Czekan do wspinaczki lodowej, mikstowej, drytoolingu

Z reguły osoby wspinające się w lodzie, tudzież mikście (o drytoolingu nie wspominając), nie są nowicjuszami i doskonale wiedzą czego szukają. Producenci sprzętu outdoorowego oferują obecnie szeroki wachlarz różnego rodzaju przyrządów. Wybór modelu od takiego, który sprawdzi się w przypadku nieco mniej ekstremalnych tras (np. Black Diamond Viper) do całkowicie dedykowanego wspinaczce (Petzl Ergo, Black Diamond Fusion) nie stanowi większego problemu – no może poza doborem koloru 😉 Zwykle to kwestia przetestowania różnych modeli i znalezienia własnego “typu” podług sobie znanych kryteriów, odczuć i preferencji. Statystyka mówi, że wybór i tak padnie na Petzl Nomic. 😉

[Nadal bijesz się z myślami, jaki rodzaj czekana wybrać? Obejrzyj zamieszczony poniżej film i skorzystaj z podpowiedzi doświadczonego wspinacza i alpinisty Tomasza Kobielskiego.]

Prawidłowa długość czekana

Dobór długości czekana wspinaczkowego nie stanowi praktycznie problemu. Takie wersje z reguły są dostępne w jednej długości – około 50 cm. Schody zaczynają się przy doborze czekana turystycznego, czy tego na skitury. Jak podejść do tematu?

Stara zasada mówi, że czekan, trzymany za głowicę, powinien sięgać kostki. Jednak ta reguła straciła na znaczeniu wraz z nadejściem czasów, w których kije trekkingowe stanowią standardowe wyposażenie każdego turysty zimowego. Dlaczego? Otóż podczas wędrówek o tej porze roku kijków używa się tak długo, jak tylko pozwala na to teren (stromizna, rodzaj podłoża). Dopiero później zamienia się je na czekan.

Trzeba pamiętać, że czekan nie jest laską do podpierania. Używa się go w terenie na tyle stromym, że na nic zdadzą się kije. Jeżeli więc wybierzesz model krótszy, który sięga do połowy łydki, na pewno nie będzie to problemem! A czym skutkować będzie wybór zbyt długiego czekana? Otóż pojawi się wówczas konieczność wyższego podnoszenia ręki w momencie, kiedy chcesz wyciągnąć (osadzić) czekan w śniegu. Brzmi to dość banalnie? Weź pod uwagę fakt, że podczas wędrówki wykonasz kilka tysięcy takich powtórzeń. W praktyce może to być dość uciążliwe.

[Tego, jak dobrać czekan do wzrostu, dowiesz się z innego poradnika 8academy oraz z zamieszczonego poniżej filmu]

Czekany – użytkowanie i konserwacja

O czekan należy dbać w równym stopniu jak o raki. Posłuży on wtedy znacznie dłużej, a co ważniejsze – zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa w górach. Jak podejść do tej kwestii? Wystarczy pamiętać o kilku prostych zasadach:

• Przed każdym wyjściem w góry dokonaj krótkich oględzin wizualnych narzędzia, tak aby potem nie spotkała Cię żadna przykra niespodzianka. Sprawdź czy elementy nie poluzowały się, nie uległy deformacji oraz czy nie noszą śladów wgniecenia.
• Na skutek częstego używania ostrze czekana, a także jego grot mogą ulec stępieniu. W takim przypadku należy naostrzyć wspomniane elementy, używając do tego pilnika ręcznego. UWAGA: stanowczo odradza się stosowania do tego szlifierki, gdyż wytworzone podczas ostrzenia ciepło może doprowadzić do rozhartowania materiału, z którego ostrze i grot zostały wykonane!
• Na czas transportu należy zabezpieczyć ostre elementy. Pozwoli to ograniczyć ryzyko zranienia lub zniszczenia pozostałego wyposażenia – np. plecaka, kurtki. W tym celu można dokupić specjalne osłony na ostrze oraz grot czekana.  
• Jeżeli do czekana dołączona jest pętla – należy także sprawdzić, czy nadaje się ona do użytku – nie jest poprzecierana czy pocięta.
• Aby do minimum ograniczyć ryzyko zardzewienia elementów czekana, po każdym użyciu należy go dokładnie osuszyć. Podczas przechowywania także należy ograniczyć wpływ wilgoci – najlepiej będzie umieścić czekan w przewiewnym miejscu. Nie warto pakować go w żaden worek.
• Jeżeli na podejściach, na których używasz czekana, korzystasz także z liny – należy dołożyć wszelkiej staranności, aby jej nie uszkodzić ostrzem, grotem lub łopatką czekana!