Myśląc “wspinanie w Grecji”, przed oczami automatycznie pojawia mi się Kalymnos i Grande Grotta. Albo Telendos, sąsiednia wyspa, którą możemy oglądać na tle wiszących w Grande Grotta tufów - to chyba najczęściej publikowany widokówkowy obraz z tego regionu. Jednak wyspy, to przecież nie wszystko, co przyciąga uwagę wspinaczy w Grecji.
Znając jakość wspinania na Kalymnos aż nadto dobrze, postanowiłem w tym roku sprawdzić wspinanie na kontynencie – czyli w Leonidio. Przy czym, powściągałem swój instynkt ciągnący do czegoś nowego, czekając aż rejon okrzepnie, pojawią się drogi, a kruszyzna spadnie bez mojego udziału. Jednak kiedy pojawił się partner z ciągiem do Leonidio uznałem, że nadszedł czas zmierzyć się z nowym regionem.
Sam półwysep okazał się sprawiać wrażenie wyspy, ponieważ morze towarzyszy nam podczas wspinania. Jeżeli nie bezpośrednio (4 km do plaży), to klimatem. Po kupnie biletów na samolot (nikt nie zaciągnie mnie do Grecji innym środkiem transportu) musiałem jeszcze zmierzyć się z opinią Michała: „Wszystkim się w Leonidio podoba, a mi nie za bardzo. Muszę pojechać raz jeszcze. Może się mylę”.
Gust wspinaczkowy mamy z Michałem podobny, więc wpadłem w zadumę na myśl o snuciu się przez dwa tygodnie po parchatych rejonach. Ale z drugiej strony, w ostatnim czasie przekonałem się, że dwie osoby o podobnym guście jak mój, miały odwrotne niż ja wrażenia co do Margalef. Zresztą możliwości wycofania już nie było, a instynkt on-sight dawał coraz mocniej znać o swoim istnieniu. A europejskich rejonów (znaczących) w których nie byłem, jest coraz mniej… Zawsze warto zweryfikować opinie innych, zjeść przy okazji dobrą potrawkę z bakłażana. Najwyżej, na otarcie łez, wypiję więcej niż zwykle wina, gdyby okazało się, że ze wspinania nic nie wyjdzie…
Zwykłemu śmiertelnikowi Grecja kojarzy się z urlopowymi „destynacjami”. Nie są to miejsca, w których można poznać lokalną atmosferę. Nie myślę o słońcu czy plaży, ale przebywaniu w miejscach, których nie zepsuła masowa turystyka organizowana przez wielkie biura podróży. Pozwala to wejść w interakcje z właścicielami pokoju, który wynajmujemy (nawet jak właściciel okaże się Belgiem…), czy napić się kawy w obskurnym barze razem z miejscowymi emerytami. Nie dajmy się oczywiście zwieść wrażeniu, iż jesteśmy w dziewiczym turystycznie miejscu. Grecy są uśmiechnięci, wyluzowani, przyjaźni, dobrze gotują i nie przejmują się za bardzo sprawami doczesnymi – generalnie robią wszystko, żeby pokazać, że to wcale nie jest marketing. Jest więc fundament do udanego wyjazdu, a w czasie niepogody czy braku sukcesów, jest gdzie się pocieszać.
Wczytuję galerię
Samo Leonidio okazało się nie być małą wioską z kilkoma domami, ale czymś na wzór małego miasteczka. Z wyborem małych sklepów, knajpek, barów. I całkiem już sporą ilością wspinaczy. Ilość skały nad wioską przytłacza, palce pocą się na sam widok czerwonego wapienia. Trafiamy od razu na imprezę dwulecia wspinaczkowej knajpy Panjika, co pokazuje, że wspinanie nie wyszło tutaj jeszcze z wieku dziecięcego i ma spory potencjał.
Chwytamy byka za rogi od pierwszego dnia i zaczynamy od najlepszego (podobno) sektora – Mars. Jest faktycznie niesamowity. Nie widziałem wcześniej nic podobnego. Drogi w głównym spiętrzeniu dzielą się na dwie części: do pierwszego stanowiska bardzo lekkie przewieszenia po ogromnych kaloryferach oferują trudności najczęściej od 6b+ do 6c. Drugie wyciągi są bardziej przewieszone i biegną po dużych dziurach, kończąc się na ok. czterdziestym metrze. Wyceny głównie od 7a+ do 7c. Drogi są niesamowicie estetyczne – staramy się jak możemy, żeby było z OS. Cień, jaki pojawia się nad sektorem, to chwila, kiedy uświadamiamy sobie, że to jedyny rejon o takim charakterze w Leonidio. Ale póki co – chwilo trwaj! Szczególnie, że cyfra nie jest wymagająca…
Wczytuję galerię
Jako drugi sektor zaliczamy Crash of the Titans. Cóż za kontrast dla Marsa! Drogi po lewej stronie można zaliczyć do estetycznych, jednak w porównaniu do Marsa – rozczarowanie. Czyżbym zaczynał rozumieć co miał Michał na myśli? Wynik 1:1.
Przeglądamy przewodnik i wybór jest oczywisty – Twin Caves. I znowu rewelacja. Przyzwoite rozgrzewki w wycenach od 6a+ do 7a+ po to, aby przejść do tego, co w Twins’ach najlepsze – kaloryfery w mniejszym i większym przewieszeniu, oferujące trudności od 7b+ do 8b+. Szczególnie te łatwiejsze (7b+ i 7c) należą do najpopularniejszych dróg w Leonidio, więc można się do nich spodziewać małych kolejek.
Po rozpoznaniu ich bojem w stylu OS już wiem, że nie chodzi tylko o to, że są ładne. One są dodatkowo… po prostu łatwe (pomyśleć, że w starym przewodniku miały jeszcze wyższe wyceny!). Humor się poprawia. Jak na razie, ładne sektory wygrywają 2:1 z tymi, może nie brzydkimi, ale… takimi, dla których niekoniecznie warto ciągnąć taki szmat drogi.
Uznajemy, że dla odpoczynku przyda się coś bardziej pionowego i łatwiejszego. Po przewertowaniu przewodnika i zasięgnięciu opinii, stawiamy na Hot Rock. Drogi od 6b do 7a+ wiodą raczej pionowymi ścianami. Jest jedno 7b, ale o średniej urodzie. Najładniejsze drogi znajdują się w prawej części sektora, tam, gdzie pomarańczowa skała. Niektóre z nich mają po 40 m i oferują wspaniałe, techniczne wspinanie po ostrych, ale wygodnych krawądkach. Wynik rozgrywki – 3:1.
Crash of the Titans (fot. materiały autora)
Ex utero 6b -Crash of the Titans (fot. materiały autora)
Bartek Sabela na Chipotle 7c - Twin Caves (fot. materiały autora)
Twin Caves (fot. materiały autora)
Twin Caves (fot. materiały autora)
Twin Caves (fot. materiały autora)
Twin Caves Mr. Magoo 7c (fot. materiały autora)
Wczytuję galerię
Został nam jeszcze jeden rejon rodzaju must be – Elona. Jest to pierwszy sektor, który powstał w Leonidio, co oznacza, że wyceny okrzepły. I faktycznie – większość z nich jest dosyć harda. Drogi to głównie wspinanie po tufach tego rodzaju, że bez klinowania kolan nie ma szans na przejście w wycenie przewodnikowej. Zresztą nazwa najpopularniejszej w Elonie drogi: Kneebaropoulos 7a, mówi sama za siebie.
Wczytuję galerię
Czasami droga polega na przesuwaniu zaklinowanego kolana pomiędzy dwoma kaloryferami. Takie trochę wspinanie jak w rysie, ale klinuje się wyłącznie jedną nogę. Przy łańcuchu nie wiem, czy bardziej mam zmęczone ręce, czy łydkę. Elona jest jeszcze charakterystyczna z innego powodu – leży zdecydowanie wyżej niż Leonidio, więc jest tutaj sporo zimniej (sektor jest w cieniu). W ciągu dnia, kiedy byliśmy na Elonie, samochodowy termometr pokazywał 9 st C. W tym samym dniu koledzy w nasłonecznionych sektorach narzekali, że było za ciepło. W każdym razie, pomimo temperatury, wynik meczu 4:1 dla ładnych rejonów. Trzy punkty przewagi wystarczą do tego, aby wyłonić ostateczną opinię: Leonidio jest zdecydowanie miejscem które warto odwiedzić.
Postanowiliśmy jednak zweryfikować jeszcze jeden sektor: Skiadhianiko. Myśleliśmy co prawda o sektorze o wdzięcznej nazwie Panorama, jednak znajomi Czesi uprzedzili nas o runout’ach. A ponieważ znajomi Czesi na co dzień wspinają się w piachach, dało to nam do myślenia. A myślenie podpowiedziało zmianę planów. Skiadhianiko położony prawie tak wysoko jak Elona – ale dla odmiany z południową wystawą – to największy sektor w Leonidio. Oferuje głównie drogi od łatwych do 7b. Drogi w nim nie są może tak wybitne jak w innych sektorach, ale zdecydowanie polecam.
Warto wspomnieć jeszcze o rejonie H.A.D.A. jako miejscu idealnym na potężne (nawet) opady. Nie musiałem tam się pojawiać (pogodę mieliśmy idealną), ale był tam Bartek Sabela, który pisze o tym sektorze tak:
“Podejście pod Hadę zajmuje około 25 minut, z czego ostatnia część to strome poręczówki przez co sektor niezbyt nadaje się na wspinanie rodzinne. Hada to dwie potężne groty, które już z dołu robią ogromne wrażenie sporymi przewieszeniami, dachami i ogromem czerwonej skały. Sektor jest w zupełności deszczoodporny, pod skałą jest sucho nawet podczas tęgiej ulewy. Na Hadzie znajdziemy ponad 30 dróg w różnych trudnościach i różnych formacjach. Są dachy, są duże przewieszenia, są piony, są małe chwyty i ciągi po kaloryferach i kalafiorach. Lewa część sektora oferuje wspinanie w dużym przewieszeniu, na drogach do 25 m długości w ósmym stopniu trudności. Część środkowa to drogi pionowe (osłonięte jednak potężnym dachem) w trudnościach od 6a do 6c i długości około 20 m. Drogi oferują dość wymagające, techniczne wspinanie i mogą zaskoczyć na rozgrzewkę.
Jednak najładniejsza część Hady to prawa strona sektora [tam gdzie wychodzi poręczówka]. Tu znajdziemy ciekawy zestaw dróg siódemkowych, o różnorodnym charakterze, od bulderowych (ale nie krótkich) po wytrzymałościowe, wszystkie sporej urody [świetne La Moya 7b i Troufa 7b!]. Prawy skraj Hady to ponownie drogi ósemkowe, w dużym przewieszeniu, po dziurach i naciekach [w najnowszym przewodniku część z tych dróg nadal opisanych jest jako projekty]. Niektóre posiadają przedłużenia wyprowadzające linię na samą krawędź groty. Hada nie jest tak urokliwa jak sektory Elona czy Mars, niemniej jest dobrą propozycją dla mocniejszych wspinaczy oraz świetną alternatywą na kiepską pogodę. Sądząc po wielkości groty i obecnej ilości dróg można się spodziewać, że na Hadzie będą się pojawiać nowe propozycje, choć raczej te trudne”.
Oprócz opisanych powyżej sektorów jest wiele takich, które również warto odwiedzić. Jest ich na tyle sporo, iż opisywanie ich nie ma sensu. Przewodnik jest na tyle czytelny, iż każdy bez problemu dobierze sobie rejon wg. preferowanych trudności, formacji, dostosowany do pogody czy przyjazny dla pobytu z dziećmi. W czasie standardowego dwutygodniowego pobytu nikt nie powinien wyjechać z Leonidio zawiedziony ofertą dróg. Za wspinaczkową formę odpowiada już każdy przed sobą. Cyfra jednak, w ogromnej większości dróg, jest przyjazna dla wspinacza…
Kiedy się wspinać
Wspinanie w miesiącach letnich oczywiście odpada. Nawet w drugiej połowie listopada w słońcu bywało bardzo ciepło. Najlepszy okres to oczywiście wiosna i jesień. Można się wspinać również zimą (średnia temperatura powietrza 9-10 st. C), jednak wzrasta ryzyko deszczu, więc bez słońca może być zimno i mokro. Wyżej może spaść śnieg. Doświadczył tego właśnie Michał (w lutym). Po tym jak spędził tydzień głównie na słuchaniu audiobooków nie zachwycił się rejonem. Jak się okazało – wrażenie błędne.
Dojazd
Samolotem do Aten (Ryanair, Wizzair, ale i Lufthansa może zaoferować przyzwoitą cenę). Potem musimy wynająć samochód. Do Leonidio jest ok. 200 km (3 h) jazdy po przyzwoitych (w większości) drogach. W części płatnych (ok. 10 euro w jedną stronę). W samym Leonidio samochód również jest konieczny, aby dojeżdżać w poszczególne sektory (najczęściej to kilka kilometrów).
Noclegi
Do wyboru mamy kemping oraz apartamenty (do wyszukania w internecie). Ceny są zróżnicowane, zależnie od wielkości i standardu, jednak najczęściej oscylują w okolicach 10 euro od osoby. Można spać w samym Leonidio, albo nad samym morzem.
Zakupy
W Leonidio jest kilka sklepików, piekarni. Nie ma żadnych problemów z zakupami. Ceny przyzwoite. W czasie dojazdu (po zjeździe z autostrady) mija się większy market – można w nim zrobić większe zakupy. W samym miasteczku oraz okolicy znajduje się sporo miejsc gdzie można wspaniale zjeść. Ceny są przyzwoite, więc warto eksperymentować w różnych miejscach. Ja polecam dwa miejsca: mniej więcej przy skręcie na Mars (mały placyk) znajduje się wąski, niepozorny, kamienny domek. Po prawej wysoki metalowy komin – z pieca opalanego drewnem. W tym piecu, oprócz pizzy (niestety nie w stylu włoskim), zapiekają się różne smakołyki. Drugie miejsce to rodzinna restauracja w porcie w Plaka (4 km), gdzie serwują nie tylko świeże ryby.
Przewodnik
Funkcjonują dwa. Jeden ogólny, po Grecji, a drugi lokalny, tylko po Leonidio. Zależnie od planów, zaopatrujemy się w jeden z nich (do kupienia w Panjika).
[Chcecie więcej? Sprawdźcie nasz artykuł na temat wspinania w Utah!]
Strona wykorzystuje pliki cookies w celach wyłącznie statystycznych. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na wykorzystanie plików cookies. Dowiedz się więcej.