Wiele osób zadaje sobie pytanie, czym powinien charakteryzować się dobry śpiwór górski, który sprawdzi się podczas pobytu w tak wymagającym otoczeniu. W tym artykule postaramy się przybliżyć odpowiedź na to pytanie, rozważając po kolei cały szereg czynników, które powinniśmy wziąć pod uwagę w procesie jego dobierania.

Te zupełnie podstawowe cechy śpiworów przedstawiliśmy już w jednym z naszych poprzednich artykułów Jaki śpiwór kupić? Do jego lektury szczególnie zapraszamy wszystkie osoby, dla których będzie to pierwszy śpiwór. W tym tekście postaramy się skupić na pozostałych właściwościach istotnych dla osób, które planują nocleg w bardziej wymagającym i zastanawiają się jaki śpiwór w góry najlepiej wybrać. Wyruszając na kilkudniowy trekking w górach, powinniśmy być dobrze przygotowani na najmniej spodziewaną sytuację. Dotyczy to każdego elementu ekwipunku, a w szczególności śpiwora. To często niedoceniana część wyposażenia, od której zależy przecież komfort wypoczynku i regeneracji po męczącym dniu, często spędzonym na mozolnej wędrówce czy wspinaczce. Nie ma nic gorszego niż czuwanie w nocy, kiedy zimno nie daje zasnąć. Aby uniknąć takich sytuacji, warto rozważyć kilka czynników mających duże znaczenie w górach, których nie bierzemy pod uwagę w czasie tradycyjnych wyjazdów pod namioty, nad pobliskie jezioro czy na pole biwakowe.

Jaki śpiwór w góry zapewni nam odpowiedni komfort termiczny?

W przypadku wypraw górskich musimy uświadomić sobie kilka istotnych informacji. Krótkie omówienie najważniejszych z nich przedstawiamy poniżej:

• Po pierwsze, pogoda w górach jest dużo bardziej nieprzewidywalna niż na nizinach. Dobowe wahania temperatur mogą być kilkakrotnie większe, niż w niżej położonych dolinach. Zdecydowanie trzeba to wziąć pod uwagę, aby nie zdziwić się zimnem panującym w nocy, pomimo tego, że w ciągu dnia walczyliśmy na szlaku z nieznośnym upałem.
• Po drugie, musimy wziąć pod uwagę wysokość na jaką się wybieramy. Wraz z nią spada bowiem temperatura. Planując noclegi na większych wysokościach powinniśmy mieć to na uwadze. Co prawda znaczne różnice w temperaturze pojawiają się przy wysokości liczonej w setkach metrów, jednak w wyższych górach bardzo łatwo o taką sytuację.
• Po trzecie, musimy mieć świadomość, że w czasie wyprawy górskiej często docieramy do miejsca obozowania bardzo zmęczeni lub wręcz wyczerpani. Stan organizmu ma bardzo duży wpływ na odczuwanie temperatury, dlatego musimy być przygotowani na to, że śpiwór który zapewniał nam wysoki komfort w trakcie wakacyjnego wyjazdu z rodziną, może okazać się nieco „chłodniejszy” w odczuciu w warunkach górskich, pomimo takiej samej temperatury otoczenia. Ogólną zasadą będzie więc dobór minimalnie cieplejszego śpiwora niż na „zwykłe” wyjazdy turystyczne. Oczywiście nie warto w tym względzie przesadzać i wyposażać się w zimowy śpiwór puchowy podczas letniego wyjazdu w polskie góry. Po pierwsze znacznie obciążymy plecak, a po drugi i tak większość nocy spędzimy w rozpiętym śpiworze walcząc niepotrzebnie z gorącem.

Na jaki śpiwór w góry się zdecydować– puchowy czy syntetyk

W śpiworach turystycznych mamy do dyspozycji dwie zasadnicze wersje wypełnienia – syntetyczne albo puchowe. Obie mają swoje plusy i minusy, jednak nie ma jednoznacznego zwycięzcy, bowiem każde rozwiązanie sprawdza się w innych warunkach. W tej sytuacji jaki śpiwór w góry wybrać? Jeśli przemieszczasz się po górach w cieplejszej części roku i istnieje duża szansa na zawilgocenie śpiwora najlepszym wyborem będzie zdecydowanie syntetyk. Takie wypełnienie daje szansę wysuszenia śpiwora jeszcze w czasie naszej wyprawy. Całość utrzyma też część swoich właściwości izolacyjnych nawet po zamoknięciu. Śpiwór syntetyczny to najlepszy wybór na przejściowe pory roku, kiedy deszcz nie jest rzadkością, a noclegi pod namiotem w ulewie będą koniecznością.

Śpiwory puchowe doskonale spisują się w niższych temperaturach. Najlepiej izolujące modele są wybierane na zimę, kiedy w górach panują siarczyste mrozy. Tutaj bardziej skupimy się na ultralekkich śpiworach puchowych, które powstały z myślą o minimalistach. Po spakowaniu przypominają one rozmiarami najczęściej niewielką butelkę lub garnek. To wyśmienity wybór podczas wypraw w umiarkowanych temperaturach, kiedy przemieszczamy się z niewielkim plecakiem, a musimy do niego zmieścić również namiot, odzież i żywność. W przypadku śpiworów puchowych bardzo ważne jest, aby pamiętać o ich wzmożonej ochronie przed wilgocią. Dobrym pomysłem jest przechowywanie takiego śpiwora w wodoodpornym worku, który oprze się każdej ulewie.

Wielkość i kształt – dwie niezwykle istotne cechy śpiwora górskiego

Dla osób częściej nocujących w górach z pewnością kształt śpiwora to oczywisty wybór. Modele przypominające mumię są optymalnie dopasowane do śpiącej osoby. Sprawia to, że śpiwór szybciej nagrzewa się w środku. Zastosowanie kaptura pozwala znacząco ograniczyć straty ciepła przez głowę i skutecznie odgradza od panującego na zewnątrz chłodu. Śpiwory typu mumia zapewniają świetną termikę, a jednocześnie po spakowaniu oferują całkiem przystępne rozmiary. Warto przy tym przypomnieć, że niewskazane jest kupowanie zbyt długiego śpiwora. To właśnie dlatego w większości dostępnych modeli możliwe jest zakupienie wersji damskiej, która zazwyczaj przystosowana jest do niższego wzrostu. Nadmiarowe centymetry śpiwora to więcej powietrza do ogrzania, co niekorzystnie wpływa na właściwości termiczne śpiwora.

Optymalnie dostosowany do wysokości użytkownika lub użytkowniczki śpiwór bardzo szybko nagrzeje się w środku i będzie zapewniał odpowiedni komfort snu. Prostokątny śpiwór kołdra być może zapewnia nieco większą wygodę snu, a także nie krępuje aż tak bardzo ruchów, jednak nie sprawdzi się zbyt dobrze w czasie górskich wycieczek. Stosunek masy i objętości takich śpiworów do zapewnianej izolacji z pewnością nie jest tak korzystny, jak w przypadku mumii. Śpiwory prostokątne, zwane też kopertowymi, są najczęściej wykorzystywane w czasie wielodniowych biwaków w jednym miejscu lub podczas pobytu na campingu. Każdy kto poważnie myśli o nocowaniu w górach powinien porzucić myśli o tradycyjnej kołdrze. Dla wszystkich osób, które pragną większego komfort nawet podczas nocowania w górach, w ofercie wielu producentów znalazły się śpiwory o specjalnym elastycznym wykończeniu. Świetnie przylegają one do ciała, dzięki czemu można je szybko ogrzać, a jednocześnie poddają się każdemu ruchowi, pozwalając wygodnie ułożyć rękę czy nogę.

Jaki śpiwór w góry? Zależy które – Beskidy, Tatry, Alpy czy Himalaje

To dokąd wyjeżdżamy ma niebagatelne znaczenie nie tylko w przypadku doboru śpiwora, ale również pozostałego ekwipunku. Jest to ściśle powiązane z warunkami klimatycznymi i pogodowymi, jakie mogą nas zastać w odwiedzanym paśmie górskim. Zastanawiając się jaki śpiwór w góry kupić, warto zadać sobie pytanie, w których górach będziemy z niego korzystać, na jakiej wysokości zamierzamy spać, czy planujemy wyprawy tylko w cieplejszej części roku, czy również w zimie. Niestety nie ma rozwiązań uniwersalnych i często najlepszą odpowiedzią na tak zadawane pytania byłby zakup dwóch lub nawet trzech śpiworów. W przypadku zapalonych miłośników gór oraz osób z zasobniejszym portfelem taki zakup będzie stanowił naturalny proces wieńczący poszukiwania optymalnego rozwiązania. Duża część turystów zdecyduje się jednak na jeden model, jak najlepiej dopasowany do podejmowanych aktywności górskich.

Dodatkowe elementy w śpiworach.

Niezależnie od tego jaki śpiwór w góry wybierzemy, będzie on często posiadał wiele funkcjonalnych elementów, jednak nie zawsze wszystkie. Warto pokrótce zapoznać się z ich listą, aby wiedzieć czego w śpiworze zabrakło lub czym nie musimy zawracać sobie głowy w trakcie poszukiwania idealnego dla nas śpiwora w góry.

Zamek – płynność to podstawa

Jeśli tylko mamy taką możliwość warto sprawdzić systemem zapinania i rozpinania śpiwora. Wygodne uchwyty suwaków, wyposażone w tasiemki lub pętle, pozwolą na ich łatwiejszą lokalizację i wygodne korzystanie w każdych warunkach. Ponadto dobrze, jeśli zamek jest wyposażony w wygodną listwę zapobiegającą przypadkowemu wciąganiu materiału w trakcie jego zapinania. Pozwoli to uniknąć denerwujących sytuacji, kiedy nie potrafimy szybko zapiąć śpiwora, a cenne ciepło ucieka na zewnątrz. Niezwykle istotna jest również wygodna obsługa ściągacza przy kapturze. Jeśli system jest intuicyjny, chętnie skorzystamy z niego podczas każdej nocy, redukując straty ciepła w okolicach głowy. To bardzo ważne, aby ściągacze były łatwe do wyregulowania z wnętrza śpiwora, nawet kiedy całość jest już zapięta.

Listwy termiczne, aby ciepło pozostało wewnątrz

Jeśli wybieramy się w góry w chłodniejszym okresie roku warto zwrócić uwagę na to, czy śpiwór wyposażony jest w listwę termiczną wzdłuż zamka. Ten kawałek materiału wypełniony ociepliną ma skutecznie zabezpieczać przed przedostawaniem się zimna, które przechodzi przez zamek, do wnętrza śpiwora. Podobną funkcję spełnia umieszczony w okolicy szyi kołnierz termiczny. Gwarantuje on optymalne dopasowanie do użytkownika i zapobiega ucieczce ciepłego powietrza na zewnątrz. Elementy te są na pewno bardzo istotne w śpiworach przeznaczonych na niższe temperatury. W modelach na lato nie są tak potrzebne, ponieważ różnica temperatur na zewnątrz i wewnątrz śpiwora nie jest tak wysoka. Producenci często sami eliminują te elementy, w celu zminimalizowania wagi całego śpiwora.

Śpiwory są wyposażane również w takie dodatki, które są zupełnie opcjonalne i nie mają większego wpływu na jego parametry, często jednak poprawiają komfort użytkowania. Pętelki umieszczone na końcu, które pozwalają na zawieszenie śpiwora w celu jego wywietrzenia ułatwią utrzymanie go w dobrym stanie. Z kolei wewnętrzna kieszonka pozwoli przechować istotne drobiazgi w czasie snu.

Propozycje dobrych śpiworów górskich

Przygotowaliśmy kilka śpiworów, które zapewnią komfortowy sen w górach. Posegregowaliśmy je biorąc pod uwagę sposób ich wykorzystania. To tylko przykłady pokazujące, jak wiele opcji mamy do wyboru. Prezentujemy przed wszystkim modele sprawdzonych marek, które świetnie spiszą się podczas wędrówek po górach.

Jaki śpiwór w góry dla minimalisty?

Odpowiedź wydaje się prosta- jak najlżejszy. Jeżeli przemieszczamy się w niewysokich górach w ciągu lata, możemy sobie pozwolić na minimalistyczne konstrukcje, w których skupiono się w głównej mierze na redukcji wagi oraz objętości po spakowaniu. Wśród takich śpiworów znajdziemy zarówno te z naturalną, jak i syntetyczną ociepliną. Jednym z najlżejszych śpiworów jest puchowy Pajak Radical. Model ten powstał specjalnie z myślą o wykorzystaniu w lecie, a jego głównym atutem jest bardzo niska waga, której niemal nie odczuje się w plecaku. Nieco bardziej wszechstronnym rozwiązaniem jest lekki śpiwór syntetyczny Deuter Dream Lite 500, który doskonale sprawdzi się w schronisku oraz w czasie ciepłej letniej nocy pod gwiazdami. Wśród lekkich śpiworów znajdziemy również modele sprawdzające się w umiarkowanych temperaturach, takie jak Robens Couloir 350. To najlżejsza wersja tego modelu, wyposażona w innowacyjny zamek umieszczony na środku, przez co otwieranie go jest równie proste prawą i lewą ręką.

Śpiwór górski 3-sezonowy (wiosna, lato, jesień)

Przejściowy okres roku w warunkach górskich może oznaczać diametralnie różne warunki w zależności od gór oraz wysokości na jakiej się znajdujemy. Lato w Himalajach na kilku tysiącach metrów będzie przypominało zimowe warunki w niższych pasmach. Dlatego tutaj skupiliśmy się na śpiworach, które sprawdzą się w nieco niższych górach, zapewniając komfort w czasie okresu, kiedy temperatury w nocy nie spadają poniżej zera. Większość modeli powinna zapewniać komfort już w temperaturze kilku stopni. Część z tych śpiworów z powodzeniem sprawdzi się latem, jak i w czasie wiosennych i jesiennych nocy. Jednym z podstawowych modeli jest Hannah Scout 120. Bardzo dobrym śpiworem w tym przedziale temperatur jest również Deuter Exosphere 0C. Zastosowana w nim specjalna, elastyczna konstrukcja oferuje zwiększoną swobodę ruchów w czasie snu. Zbliżając się do temperatur w okolicy zera stopni, warto zainteresować się takimi modelami jak Robens Icefall I czy Marmot Trestles Elite Eco 30. Te syntetyczne śpiwory posiadają umiarkowane wymiary i świetnie sprawdzą się w czasie chłodniejszych nocy.

Który śpiwór górski na chłodniejszy okres roku?

W okresie wczesnej wiosny i późnej jesieni, temperatura na górskich szlakach potrafi nierzadko spaść poniżej zera. Wszyscy turyści myślący o noclegu w takich warunkach powinni wyposażyć się w śpiwory oferujące komfort w takich temperaturach. W wybranych przez nas modelach bardzo często stosowany jest naturalny puch. Pozwala on znacząco obniżyć wagę i rozmiar po spakowaniu. Modele Robens Serac 600 i The North Face Blue Kazoo to doskonałe przykłady tego typu śpiworów. Oczywiście jeśli spodziewamy się wilgotnych warunków, zawsze możemy zdecydować się na śpiwór syntetyczny, na przykład Marmot Trestles 15, który jednak zajmie zdecydowanie więcej miejsca w plecaku. Wymienione powyżej śpiwory mogą nie być wystarczające na warunki typowo zimowe, kiedy temperatur spadają kilkanaście stopni poniżej zera. Jeśli wybierasz się w najwyższe góry lub po prostu przemierzasz górskie szlaki w porze zimowej, zapraszamy do bardziej szczegółowej analizy tego typu śpiworów w specjalnie dedykowanym artykule, w którym omówiliśmy cechy śpiworów zimowych.

Jaki śpiwór w góry- o czym warto pamiętać?

• Temperatura w górach jest niższa niż na nizinach – lepiej dobrać nieco cieplejszy śpiwór.
• Miejsca w plecaku nigdy nie jest za dużo – im mniejszy będzie śpiwór, tym łatwiej się spakować.
• Jeśli przewidujesz opady i dużo wilgoci, dobrym wyborem będzie syntetyczne ocieplenie.
• W przypadku siarczystych mrozów zdecyduj się na śpiwór puchowy.
• Dla miłośników trekkingu od wiosny do jesieni optymalny będzie śpiwór 3-sezonowy.

Odpowiedź na pytanie jaki śpiwór w góry kupić można uzyskać również poprzez porównanie parametrów poszczególnych modeli. Poniżej przedstawiamy zestawienie wybranych modeli, a także krótki film o wyborze śpiwora na górskie szlaki.

Zestawienie śpiworów: