12.03.2019

Jaka uprząż wspinaczkowa?

Uprząż to podstawowy element wyposażenia każdego wspinacza. Gdy zdecydujesz, że ten sport jest naprawdę dla Ciebie, szybko zechcesz mieć własną. Zatem jaka uprząż wspinaczkowa będzie odpowiednia oraz na co zwrócić uwagę przy jej wyborze?

                       

W ofercie sklepów outdoorowych znajdziesz szeroki wybór modeli. Szybko odkryjesz, że zakup tego jedynego nie jest sprawą prostą, a wymaga zgłębienia tematu i własnych potrzeb. Jaka uprząż wspinaczkowa? Czy potrzebujesz uprzęży pełnej? W tym artykule rozwiejemy wątpliwości. Zacznijmy jednak od podstaw.

Uprząż wspinaczkowa – budowa

Przy podejmowaniu decyzji jaka uprząż wspinaczkowa będzie najbardziej odpowiednia, przydatna może okazać się wiedza, jak jest ona zbudowana. Główne elementy uprzęży to pas biodrowy oraz pętle udowe. Mogą być one wyłożone charakteryzującym się oddychalnością materiałem lub wyjątkowo miękkie dla większej wygody. W większości modeli są one połączone łącznikiem, który stanowi punkt wiązania liny. Ważne są również szpejarki, pozwalające na właściwe rozmieszczenie sprzętu wspinaczkowego na uprzęży. W przypadku uprzęży na via ferraty często zamiast łącznika występuje punkt do wiązania liny. Jest on zazwyczaj umieszczony powyżej pasa biodrowego, co przekłada się na właściwy środek ciężkości.

Uprząż wspinaczkowa budowa

Budowa uprzęży wspinaczkowej. (fot. 8a.pl)

Jaka uprząż wspinaczkowa?

Zastanawiając się jaka uprząż wspinaczkowa będzie najlepszym wyborem, warto przemyśleć do czego ma nam ona posłużyć. Uprząż należy przede wszystkim dobrać do aktywności, jaką planujemy podejmować. Znaczenie może mieć także sylwetka, kobiety powinny raczej zwrócić się w stronę dedykowanych modeli. Inaczej będzie prezentowała się także uprząż przeznaczona dla dzieci, najczęściej będzie to wersja pełna. Inaczej będzie kształtował się wybór uprzęży u osób, które stawiają głównie na wspinanie sportowe lub wspinanie na ściance. Tu najważniejsza będzie niska waga, podobnie jak w uprzężach zaprojektowanych do skialpinizmu. Natomiast inne potrzeby będą miały osoby decydujące się przede wszystkim na działalność wspinaczkową w górach. W takim wypadku cenna okaże możliwość regulacji.

Uprząż do wspinaczki na ściance

Jaka uprząż wspinaczkowa sprawdzi się na ściance, a jaka w skałach?

Turyści stawiający na przejście via ferraty również mogą mieć odmienne oczekiwania. Punkt mocowania lonży z uprzężą będzie znajdował się w innym miejscu. Warto wspomnieć także o modelach przeznaczonych dla taterników jaskiniowych i miłośników kanioningu. Z kolei pracownicy wysokościowi będą szukali zupełnie innej konstrukcji uprzęży, przygotowanej do wielogodzinnej pracy na stanowisku.

Uprząż biodrowa górska

Uprzęże w pełni regulowane zostały stworzone z myślą o pokonywaniu dróg wspinaczkowych w górach. Wtedy szczególnie przydatna jest możliwość regulacji pętli udowych. Zazwyczaj zakładamy na siebie innego rodzaju odzież, w przeciwieństwie do lekkich bawełnianych spodni wspinaczkowych, decydujemy się raczej na softshellowe, a czasem nawet docieplone modele. Dzięki systemowi klamer możliwe jest odpowiednie dopasowanie pętli do charakteru aktywności. Do propozycji górskich uprzęży można zaliczyć Ocun Neon 3, Webee 3 lub Black Diamond Momentum. Wszystkie posiadają możliwość regulacji pętli udowych.

Regulowana uprząż w góry marki Climbing Technology

Uprząż górska powinna posiadać możliwość regulacji pętli udowych. (fot. Climbing Technology)

Jaka uprząż wspinaczkowa do wspinaczki zimowej? Konieczne może okazać się wybranie uprzęży, która posiada dwie klamry służące do regulacji obwodu w pasie (w sumie 4 klamry). Jak ma to miejsce w modelu Climbing Technology Wall. Dzięki takiemu rozwiązaniu, zakres regulacji znacznie się zwiększa i możliwe jest wyśrodkowanie łącznika oraz symetryczne ustawienie szpejarek. To wygoda i bezpieczeństwo także wtedy, kiedy warunki wymagają założenia większej ilości warstw. 

 Uprząż sportowa

Jest ona najczęściej wybierana przez wspinaczy preferujących wspinanie na sztucznych ściankach i w skałach. Jaka uprząż wspinaczkowa najlepiej sprawdzi się w przypadku pokonywania sportowych dróg lub treningu na panelu? Tutaj znaczenia nabiera niska waga, co przekłada się na konstrukcję uprzęży. W tym przypadku mniej znaczy więcej. Dlatego tego typu uprzęże wspinaczkowe nie posiadają regulacji w nogawkach. Nie jest ona wymagana w sytuacji, gdy zakładamy na siebie spodnie wspinaczkowe i klasyczny T-shirt. Ważny jest odpowiedni dobór rozmiaru uprzęży, dzięki któremu będzie ona wygodnie leżała gwarantując jednocześnie właściwe dopasowanie oraz przede wszystkim bezpieczeństwo. Przykładem typowo sportowego modelu jest Ocun Neon czyli uprząż występująca w 4 różnych rozmiarach. Wśród propozycji dla wspinaczy ceniących sobie lekkość sprzętu warto wymienić także uprząż Black Diamond Solution, dostępną także w damskiej wersji.

Uprząż sportowa

Uprząż wspinaczkowa w skały. (fot. Black Diamond)

Początkujący wspinacze często uważają brak regulacji w nogawkach za wadę, jednak w ogromnej większości przypadków okazuje się, że w przyszłości regulacja ta nie jest używana. Niekiedy raz wyregulowana w pętlach udowych uprząż nie wymaga dalszych poprawek. Dlatego warto zwrócić uwagę na ten rodzaj uprzęży – najczęściej jest to uprząż lżejsza i lepiej wentylowana. Nie posiada ona  zbędnych elementów, które mogą przeszkadzać w trakcie wspinaczki oraz zwykłego pakowania uprzęży do plecaka.

Uprząż skialpinistyczna

Wśród rodzajów uprzęży warto także zwrócić uwagę na modele przeznaczone do wymagającej górskiej działalności. Do takiej na pewno zalicza się skialpinizm, czyli podejście w trudnym terenie, często wymagające asekuracji zakończone zjazdem między skałami i innego rodzaju przeszkodami. Jeśli znaczną część czasu pochłania nam tego typu aktywność warto zastanowić się nad dedykowaną uprzężą. Tutaj najważniejsza będzie niska waga i kompaktowy rozmiar po spakowaniu. Te kryteria spełniają Black Diamond Couloir jak i opracowana z włoską himalaistką i skialpinistką Tamara Lunger uprząż Climbing Technology Tami.

Uprząż skialpinistyczna

Uprząż skialpinistyczna musi być przede wszystkim lekka i kompaktowa. (fot. Salewa)

Uprząż pełna

To stałe połączenie uprzęży biodrowej z piersiową, które ma swoje specjalne zastosowanie głównie w pracach na wysokości. Pomaga ona w utrzymaniu optymalnej pozycji w trakcie wykonywania skomplikowanych zadań. Do przemysłowych uprzęży można zaliczyć modele Climbing Technology Pyl Tec 2 lub Axess QR gwarantujące maksymalny komfort lub Work Tec 140 umożliwiającą szybkie i łatwe dopasowanie.  Pełna uprząż oferuje także wyższy poziom bezpieczeństwa, zabezpieczając na wypadek lotu głową w dół. Uprzęże pełne we wspinaczce są jednak stosowane coraz rzadziej, ze względu na ich wagę i mniejszą wygodę ruchów. Spełniają swoją funkcję wśród wspinających się dzieci do ok. 11 roku życia. Wśród dedykowanych, dziecięcych uprzęży warto wymienić propozycję marki Black Diamond Momentum Kids, w której pasy ramienne i pętle udowe są odpowiednio wyściełane.  Natomiast szeroki zakres regulacji za zapewni Salewa Rookie FB.

Regulowana uprząż do wspinaczki

Uprzęże na via ferraty często posiadają szeroki zakres regulacji. (fot. Climbing Technology)

Uprząż jednorozmiarowa

Przy decydowaniu jaka uprząż wspinaczkowa będzie najlepszym wyborem, warto rozważyć model jednorozmiarowy. Charakteryzuje się on szerokim zakresem regulacji, dlatego znajdzie zastosowanie w różnego rodzaju aktywności. Najczęściej tego typu propozycje posiadają prostą konstrukcję, nie są dodatkowo wyściełane. Przy ich projektowaniu zwracano przede wszystkim uwagę na klamry oraz niską wagę. Przykładem takiego rozwiązania może być Ocun Newton, która świetnie spełni swoje zadanie w trakcie pokonywania via ferraty. Łącznik został przygotowany do skutecznego i szybkiego połączenia uprzęży z lonżą. Jest to także częsty wybór parków linowych i wypożyczalni sprzętu. 

Uprząż piersiowa

Nazywana też górną w połączeniu z uprzężą dolną, spełnia te same funkcje, co omówiona wyżej uprząż pełna. Jej zastosowanie jest jednak bardziej praktyczne i wygodniejsze – w razie konieczności używać samej uprzęży biodrowej, co w wielu sytuacjach zwyczajnie ułatwia wspinaczom życie. Jednak najczęściej znajduje ona zastosowanie w przypadku prac na wysokości, gdzie jest ona konieczna dla utrzymania optymalnej pozycji. Za przykład może posłużyć tutaj uprząż Climbing Technology Alp Top 2. Tego typu rozwiązanie jest także obowiązkowe w przypadku uprzęży jaskiniowej, gdzie na uprzęży piersiowej Petzl Torse umieszczony jest przyrząd zaciskowy croll, służący do podchodzenia na linie.

 Klamry

Przy wyborze uprzęży warto zwrócić uwagę na klamry, jakie zostały zastosowane w danym modelu. Ważne jest, aby  szybko i bez wysiłku można było je regulować oraz aby były to klamry bezpieczne – nie wymagające zabezpieczenia. W uprzężach wspinaczkowych stosuje się dwa rodzaje klamer, umieszczonych w pasie i w nogawkach.

Jak wyregulować uprząż?

Obecnie regulacja klamer przebiega szybko i sprawnie. (fot. Piotr Deska)

Obecnie większość producentów uprzęży decyduje się na stosowanie tzw. szybkich klamer (jak w modelu Black Diamond Zone), które nie wymagają dodatkowego zabezpieczenia. Przez cały czas, niezależnie od pozycji, są zabezpieczone – nie mają możliwości poluzowania się samoczynnie. Taśma jest przełożona przez klamrę na stałe, nie ma konieczności jej wyciągania i porusza się lekko i płynnie podczas regulacji. Zapięcie czy poluzowanie uprzęży wymaga wyłącznie jednego ruchu.

  Jak właściwie dobrać uprząż?

Dobierając uprząż wspinaczkową musimy zwrócić uwagę na:

  1. Potrzeby wspinaczkowe
  2. Osobiste preferencje
  3. Rozmiar

Należy rozważyć przede wszystkim gdzie i jak często będziemy się wspinać. Czy będziemy się wspinać latem czy zimą również, czy będzie to nasza jedyna uprząż wspinaczkowa czy może planujemy zakup drugiej w przyszłości? W takiej sytuacji dobrym rozwiązaniem jest kupno jednej uprzęży typowo sportowej, na treningi oraz letnie wspinanie w skałkach oraz drugiej górskiej z wygodnymi szerokimi pętlami udowymi oraz pasem. W swojej uprzęży musimy czuć się dobrze. Nie powinna ona w żadnym stopniu ograniczać ruchów, obcierać czy sprawiać jakiegokolwiek innego dyskomfortu. Jej zakładanie i zdejmowanie powinno być szybkie i wygodne.

Warto dobrać uprząż do aktywności.

Uprząż sportowa czy regulowana? (fot. Piotr Deska)

Sprawa wyboru właściwego rozmiaru uprzęży oraz jej regulacji jest bardzo ważna. Uprząż wspinaczkowa powinna być dobrana w ten sposób, aby za pas biodrowy i pasy udowe można było włożyć dłoń i obrócić ją, lecz z trudem. Jest to bardzo ważne, ponieważ zbyt luźna uprząż może przyczynić się do niebezpiecznego wypadku. Uprząż nie może być zbyt ciasna. Będzie wtedy ograniczała nasze ruchy, a po dłuższym czasie może powodować ból lub ucisk. Kobiety powinny zwrócić uwagę na modele damskie dopasowane do specyfiki sylwetki, często pas biodrowy jest w nich inaczej wyprofilowany. Coraz częściej w ofercie wspinaczkowych marek pojawiają się uprzęże dziecięce, czego dowodem jest model Climbing Technology Dyno. Zdecydowano się na przeniesienie cech uprzęży dla dorosłych na dziecięcą wersję.

Kiedy należy wymienić uprząż?

Żaden z producentów nie podaje dokładnie sprecyzowanego czasu bezpiecznego użytkowania uprzęży, ponieważ jest to zależne od ogromnej ilości czynników. W sytuacji gdy jest ona sporadycznie używana, 10 lat stanowi górną granicę jej przydatności (niezależnie od wizualnego stanu). Dla własnego bezpieczeństwa należy uprząż regularnie poddawać ocenie, zwracając szczególną uwagę na szwy i taśmy. W razie jakichkolwiek wątpliwości, należy uprząż bezwzględnie wymienić. To sprzęt, który przede wszystkim ma zapewniać bezpieczeństwo poruszania się w górskim i skalnym terenie. 

                 

Udostępnij

Strona wykorzystuje pliki cookies w celach wyłącznie statystycznych. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na wykorzystanie plików cookies. Dowiedz się więcej.