Lina wspinaczkowa jest dla swojego właściciela narzędziem i ochroną, ale z pewnością też tą częścią ekwipunku, z którą nawiązuje się szczególną więź. To ona ratuje wspinacza przed wylądowaniem na piargu, pozwalając mu przedłużyć marzenia o nadchodzącej sławie.
Zakup pierwszej liny to nie dla każdego łatwa decyzja. Nawet jeśli, jak ja, jesteś wspinaczem sportowym i poza bezpieczeństwem interesuje cię jedynie komfort użytkowania, wciąż możesz mieć problem z wyborem. A co, gdy oprócz wspinania w skałach, chcesz również zaznać górskiej przygody albo zwiedzić podziemne jaskinie? Na jakie parametry lin zwracać uwagę, dokonując wyboru?
Łatwo wpaść w pułapkę myślenia, że im dłuższa lina wspinaczkowa tym lepsza. Logiczne przecież, że jeśli masz do dyspozycji osiemdziesiątkę (80 m), to powspinasz się właściwie na każdej sportowej drodze, podczas gdy marne 50 m będzie poważnym ograniczeniem w wielu rejonach (szczególnie zagranicznych) z dłuższymi drogami. Jeśli więc planujesz regularne wyjazdy gdzieś, gdzie długie drogi są standardem – wtedy oczywiście musisz zainwestować w odpowiednio długi sznurek, nawet jeśli resztę sezonu spędzisz w Brzoskwince. Ale nie kupuj za długiej liny “na wszelki wypadek” – podziękujesz mi zwijając ją po wspinaniu i wnosząc w plecaku pod skałę. Decydując się na krótszą linę, dopasowaną do długości dróg w skałkach, które najczęściej odwiedzasz, miej na uwadze, że linę nieuchronnie trzeba będzie przycinać – warto wziąć na to poprawkę. Najbezpieczniejszym standardem dla jurajskiego wspinacza jest 60 m – nawet regularnie przycinana, jeśli odpowiednio o nią zadbasz, wystarczy na kilka sezonów.
Jeśli planujesz wspinaczkę na dłuższych dogach lub wielkiej ścianie, wybierz dłuższą linę (fot. Tendon)
Liny pojedyncze mają średnicę od 8,9 mm (bardzo cienkie, niezwykle szybkie liny dla zaawansowanych) aż do 11 mm. Na którą więc się zdecydować?
Grubsza lina jest cięższa, sztywniejsza i nie tak szybka jak cienka. Oznacza to, że wolniej przesuwa się w przyrządzie, co ma negatywny wpływ na płynność podawania liny na prowadzeniu i możliwość dynamicznej asekuracji, ale jednocześnie zatrzymanie lotu nawet dla mniej doświadczonego asekurującego nie powinno stanowić problemu. To dobry wybór dla początkujących zespołów, które dopiero poznają tajniki asekuracji.
Doświadczony wspinacz doceni cienką linę przede wszystkim za jej niską wagę i “szybką akcję”, które mają duże znaczenie przy topowych prowadzeniach, szczególnie w stylu OS. Liny z przedziału 8,9 – 9,4 mm to liny “uderzeniowe”, stąd pracowanie nad przejściem drogi w stylu RP (patentowanie) na cienkiej linie, to prawdziwa katorga dla asekurującego. Do tego celu wybiera się liny o szerszej średnicy.
Cienka czy gruba? Oto jest pytanie (fot. Climbing Technology)
Pamiętaj zawsze, że to kompetencje asekurującego determinują jak gruba lina powinna być używana! Biorąc pod uwagę powyższe można dojść do wniosku, że lina o średnicy 9,8 – 10 mm to najbardziej uniwersalny wybór. I tak jest w istocie.
Siła graniczna określa jakie naprężenia będą działać na elementy asekuracyjne i ciało wspinacza podczas wyłapywania odpadnięcia. Im wyższy parametr siły granicznej, tym mniej rozciągliwa jest lina i mniej przyjemne na niej loty. Można zaryzykować stwierdzenie, że ten parametr nie jest tak istotny dla doświadczonego zespołu wykorzystującego umiejętnie dynamiczną asekurację, jak dla początkujących, którzy blokują loty w sposób nagły.
Liczba rwań z kolei mówi o tym, ile razy dana lina jest w stanie znieść bardzo ciężkie odpadnięcia. Im wyższy jest ten parametr, tym bardziej pancerna jest lina, z którą masz do czynienia. Liczba rwań powyżej 7 to bezpieczne minimum, choć wystarczy już 5 aby lina mogła zostać uznana za bezpieczną. Nowoczesne liny (nawet bardzo cienkie) mają nierzadko liczbę rwań na poziomie 9 – pamiętaj, by nie kierować się grubością liny w ocenie jej wytrzymałości, a właśnie tym parametrem.
Długość, grubość, siła graniczna i liczba rwań- to parametry każdej liny (fot. Climbing Technology)
Omawiana do tej pory dynamiczna lina pojedyncza, to element ekwipunku wspinacza sportowego. Ale przecież naturalnym środowiskiem łojanta są też góry i wielkie ściany. W taki teren zabrać należy linę połówkową, która umożliwia dwutorowe prowadzenie, co zwiększa bezpieczeństwo w warunkach kruszyzny i ułatwia logistykę przejścia dróg o skomplikowanym przebiegu. Posiadanie dwóch żył umożliwia też wykonywanie dłuższych zjazdów. Do określenia liczby rwań każdej żyły liny połówkowej używa się ciężaru 50 kg, podczas gdy liny pojedyncze testowane są pod obciążeniem 80 kg.
Coraz rzadziej stosuje się dziś liny bliźniacze, których nie rozdziela się, a wykorzystuje podobnie jak liny pojedyncze, tyle że w warunkach górskich. W speleologii, ratownictwie, fotografii wspinaczkowej czy do obsługi wędek na sztucznych ściankach używa się lin statycznych. Te mają bardzo niską rozciągliwość i nie nadają się do prowadzenia! Łatwiej za to po nich podchodzić, gdyż nie wydłużają się pod obciążeniem.
Niektóre liny posiadają impregnację od wilgoci lub kurzu. Mokra lina ma znacznie niższą wytrzymałość, rośnie też jej waga, a komfort użytkowania spada. W związku z tym ochrona liny przed namakaniem z pewnością zwiększy poziom bezpieczeństwa wspinacza górskiego. Z kolei ochrona przed pyłem i brudem, to ukłon w stronę wspinaczy sportowych. Ci nie powinni martwić się zabezpieczaniem sznurka przed wilgocią, gdyż prawie zawsze wspinają się w dobrych warunkach pogodowych, a podstawowe zabezpieczenie zapewnia płachta. Za to piach i kurz jest bardzo częsty pod skałą, szczególnie w cieplejszych rejonach świata, a tego typu zabrudzenia mają zgubny wpływ na trwałość liny.
Niektóre liny posiadają impregnację (fot. Tendon)
Decydując się na zakup liny, przeanalizuj powyższe informacje, skonfrontuj swoje preferencje z umiejętnościami twojego asekuranta i na tej podstawie dokonaj wyboru. Czeka cię jeszcze “tylko” wybór najlepszego producenta, ale w tym powinny pomóc informacje uzyskane od doświadczonych kolegów. Powodzenia i udanych zakupów!
