21.06.2019

Jak dopasować plecak?

Plecak przygniata do ziemi. Paski wpijają się w ramiona. Z każdym kolejnym metrem narasta frustracja i zdenerwowanie. Brak kondycji? Zbyt duży ładunek? Nieumiejętne spakowanie? Często odpowiedź bywa dużo bardziej trywialna: niedopasowany plecak. Podpowiadamy jak uniknąć niepotrzebnego bólu pleców i oszczędzić swój kręgosłup.

                       

Dwa lata temu wybrałem się na majówkę na Mały Szlak Beskidzki. Trzy dni chodzenia po łatwych – nawet jak na Beskidy – szlakach. Już w połowie pierwszego dnia czułem, że coś jest nie tak. Plecak jakby cięższy niż zwykle – choć ważył tyle co zawsze. Ramiona jakby bardziej obolałe, choć przecież pierwsze dni trekkingu nigdy nie należą do łatwych. No i do tego dziwne drętwienie w prawym udzie. Dyskomfort był do tego stopnia duży, że w pewnym momencie zacząłem mocno zastanawiać się nad powrotem do domu. Na szczęście wystarczył rzut oka na plecak by przekonać się, że to w nim tkwił problem. Nierównomiernie rozłożony ciężar i źle wyregulowane paski pozbawiłyby przyjemności noszenia ciężarów nawet tatrzańskiego nosicza. Postaram się poniżej wyjaśnić jak dopasować plecak, aby uniknąć podobnych, przykrych niespodzianek na szlaku.

Przymierz się do wędrówki

Jak prawidłowo dopasować plecak? Musimy obciążyć go ciężarem zbliżonym do tego, z jakim będziemy wędrować. Koniec kropka. Jakiekolwiek przymierzanie plecaka i jego dopasowanie do własnej anatomii w momencie gdy jest pusty, może mieć wyłącznie próbny charakter. Plecak pusty zachowuje się przecież zupełnie inaczej, niż wtedy, gdy załadujemy go po brzegi 15 kilogramowym obciążeniem. Fizyki najzwyczajniej w świecie nie oszukamy. Pamiętajmy, żeby pakowanie przeprowadzić prawidłowo. Znoszenia plecaka na jedną stronę, nie da się potem wyregulować dociąganiem pasków. Jeśli po jednej stronie upchamy ciężki sprzęt i elektronikę, a po drugiej stronie parę skarpetek i koszulki, to nietrudno wyobrazić sobie, które z ramion (i bioder!) ucierpi bardziej.

Jak dopasować plecak? Pamiętaj o jego obciążeniu

Istotną rzeczą w temacie jak dopasować plecak, jest również właściwe rozmieszczenie ciężaru w osi góra-dół. W powszechnym mniemaniu najcięższe rzeczy powinny lądować na samym dnie plecaka. Tyle tylko, że przy 60-70 litrowym plecaku takie rozmieszczenie ciężaru spowoduje ból kręgosłupa. To sprawi, że szybko odechce się nam wędrówki. Aby ustabilizować taki ciężar trzeba ulokować go mniej więcej w środku plecaka, by znajdował się jak najbliżej kręgosłupa. 

Jak dopasować plecak

Wszystko zaczyna się od prawidłowo dopasowanego plecaka… (fot. Gregory).

Kiedy plecak jest już prawidłowo spakowany pamiętajmy o zaciśnięciu pasków kompresyjnych. Pozwolą one utrzymać bagaż na swoim miejscu i zmniejszają powierzchnię plecaka, sprawiając, że będzie się on trzymał bliżej pleców i nie ruszał na boki. Dopiero z tak przygotowanym plecakiem możemy przymierzyć się do chodzenia. A więc jak dopasować plecak? O tym już za moment, wcześniej jednak ważna uwaga. Na początku koniecznie trzeba poluzować wszystkie taśmy plecaka. Tylko w taki sposób jesteśmy w stanie prawidłowo dopasować go do naszej postury. Zróbmy to przed wyruszeniem w trasę, a nie wtedy kiedy jesteśmy już w drodze i mamy skupiać się raczej na prawidłowym stawianiu kroków. Po włożeniu zapakowanego plecaka na plecy, kolejność regulacji pasków zawsze powinna odbywać się według poniższej listy:

  1. Dopasuj pas biodrowy.
  2. Ściągnij pasy ramienne (szelki).
  3. Sprawdź długość systemu nośnego.
  4. Dociągnij taśmy stabilizacyjne barkowe.
  5. Zapnij i dopasuj pas piersiowy.
  6. Reguluj plecak w trakcie marszu.

Jak dopasować plecak?

1. Dopasuj pas biodrowy

Jeśli wędrujemy z dużym 60-70 litrowym plecakiem, a nasz bagaż waży kilka-kilkanaście kilogramów, to dopasowanie pasa biodrowego jest kluczowe dla zdrowia naszych ramion i kręgosłupa. To właśnie na biodrach, a nie na ramionach, powinna spoczywać znaczna część niesionego ciężaru. Szacuje się, że w łatwym terenie nawet 65-70% wagi bagażu powinno być przekazane na biodra. Wybór plecaka turystycznego z dobrym pasem biodrowym jest więc podstawą udanej wędrówki. Im większy plecak i większy ciężar, tym solidniejszy i szerszy pas powinien się w nim znajdować. Żaden plecak nie spełni jednak swej roli, jeśli prawidłowo nie wyregulujemy pasa. Nieistotne, że wybierasz się na wędrówkę po Beskidach czy po Jurze, pamiętaj, żeby zapiąć pas. To nie żaden wstyd, to konieczność! Jeśli nie zrobisz tego prawidłowo, już po kilku godzinach aktywności, plecak zacznie ci ciążyć, a ramiona rychło dadzą znać o sobie.

Jak dopasować plecak trekkingowy?

Pas biodrowy zaciągamy na wysokości około 2,5 centymetra nad grzebieniem biodrowym (fot. 8academy).

Jak dopasować plecak? Załóż plecak na ramiona i zacznij od zaciągnięcia pasa (możesz w tym celu pochylić ciało lekko do przodu, to ułatwi dopasowanie). Klamra zapięcia powinna się znajdować, mniej więcej na środku osi twojego ciała. Z kolei górna część pasa biodrowego powinna być ulokowana około 2,5 centymetra nad grzebieniem biodrowym, czyli górną częścią kości biodrowej (możesz wyczuć tę kość dotykając kciukiem z boku uda, tam gdzie kończy się miednica). Jeśli umieścisz pas zbyt wysoko może uciskać twój brzuch. Z kolei pas umieszczony zbyt nisko będzie powodował otarcia.

2. Ściągnij pasy naramienne

Kiedy pas biodrowy będzie już dopasowany możesz zająć się regulacją pasów naramiennych, to drugi najważniejszy element nośny plecaka, od którego zależy komfort wędrówki. Na dole szelek każdego większego plecaka znajdziesz dwa pasy, pociągnij je lekko w dół dociągając plecak do pleców. Jak dopasować plecak? Idealne ułożenie plecaka osiągamy wówczas, gdy szelki przylegają gładko do konturu ramion. Pomiędzy systemem nośnym plecaka a twoimi ramionami nie powinno być żadnej przestrzeni. W przeciwnym wypadku plecak będzie się odchylał do tyłu i kołysał na boki. To  sprawi, że środek ciężkości nie będzie umieszczony we właściwym miejscu, a Ty odczujesz ciężar na swoich barkach. Pasków nie można jednak docisnąć zbyt mocno. W takim wypadku szelki plecaka będą się wpijać w ramiona a ciężar zamiast na biodra zostanie przeniesiony na górną część twojego ciała. Szelki powinny być osadzone między łopatkami.

Jak wyregulować plecak turystyczny

Krok nr 2 to dopasowanie pasów ramiennych (fot. 8academy).

3. Sprawdź długość systemu nośnego

3.1. Regulowany system nośny

Jeśli pomimo dopasowania szelek ramiennych ciągle odczuwasz dyskomfort lub przestrzeń między materiałem plecaka a ramionami jest zbyt duża sprawdź możliwość regulacji systemu nośnego. Jak dopasować plecak? Mniejsze plecaki posiadają system nośny zespolony z plecakiem na sztywno – pozostaje Ci więc tylko regulacja szelek paskami. Jednak zdecydowana większość plecaków o dużym litrażu posiada regulowany system nośny – znajdziesz go w tylnej części plecaka. Wystarczy przesunąć go w górę lub w dół, żeby odpowiednio zmniejszyć lub zwiększyć przestrzeń między szelkami i ramionami. Plecak Deuter Aircontact  posiada możliwość dostosowania długości systemu nośnego. Można szybko ustawić go we właściwej pozycji.

3.2 Rozmiary systemów nośnych

Na rynku pojawiają się też modele w określonych rozmiarach. Przykładem może być seria Gregory Zulu produkowany w rozmiarze S/M oraz M/L. By dobrze wybrać konieczne jest dokonanie pomiarów. Zlokalizuj grzebień kości biodrowej, to górna część kości biodrowych, mniej więcej na wysokości pępka. Następnie zlokalizuj siódmy krąg – największa nierówność u podstawy szyi. Poproś znajomą osobę o zmierzenie taśmą w pionie odległości między wymienionymi punktami.

Wczytuję galerię

Jak dopasować plecak, jaki rozmiar wybrać? Mniejszy rozmiar dedykowany jest osobom o drobniejszej budowie i niższym wzroście, drugi idealnie dopasuje się do bardziej rosłych użytkowników. Już w momencie zakupu dokonujemy więc pierwszego etapu dopasowania, decydując się na dłuższe bądź krótsze plecy. Taki wstępny podział na 2 wielkości systemu nośnego (2 długości torsu)  jest charakterystyczny dla marek amerykańskich m.in. Gregory, gdzie możliwość dostosowania do użytkownika jest bardzo ważnym aspektem mającym wpływ na popularność produktu.  Wiele europejskich marek oferuje wyłącznie jeden – uniwersalny system gdzie zakres regulacji jest zwyczajnie większy. 

3.3 Systemy nośne dla kobiet

Zastanawiając się jak dopasować plecak warto też wspomnieć, że na rynku obecne są modele projektowane pod kątem kobiet i mężczyzn. Ważne jest by dopasować je do budowy anatomicznej i konkretnej sylwetki turysty. Zawsze więc warto zwrócić uwagę na opisy producenta i wybrać plecak idealny do swojej postury (szczególnie istotne jest to w przypadku pasa biodrowego, który w wersji kobiecej jest wyprofilowany w inny sposób). Za przykład mogą tu posłużyć podobne do siebie modele marki Gregory, męski Zulu 30 oraz wyposażony w damski system nośny Gregory Jade 33.

4. Dociągnij pasy stabilizujące

Aby plecak nie odchodził zanadto od pleców musisz dociągnąć pasy stabilizujące ramion. Znajdziesz je w górnej części szelek plecaka.To ta część dopasowania, która najczęściej pomijana jest przez turystów. O ile pas biodrowy czy pasy naramienne dopasowuje większość z nas, o tyle ten element często umyka w trakcie zakładania plecaka, nie rzuca się bowiem od razu w oczy. A przecież im bliżej ciała jest niesiony bagaż tym lżejszy się wydaje. Jak dopasować plecak, a konkretnie pasy stabilizujące? Muszą być wyregulowane pod kątem około 30-45 stopni w stosunku do poziomu plecaka. Należy też pamiętać, że jeśli zaciągniemy je zbyt mocno wówczas mogą podnieść za wysoko ramiona plecaka.  

Jak dopasować plecak pasy stabilizujące

Pasy stabilizujące to element dopasowania plecaka, o którym zapomina większość z turystów. (fot. 8academy)

5. Zapnij i dopasuj pas piersiowy

Kolejnym elementem dopasowania plecaka powinna być stabilizacja pasów ramiennych i bagażu. Taką funkcję spełnia pas piersiowy, który mocowany jest pomiędzy szelkami plecaka. Jak dopasować plecak, jak pas piersiowy? Należy zapiąć go mniej więcej na środku swojego torsu. Istotne, żeby nie zaciskać go zbyt mocno, bo będzie powodował dyskomfort i obcierał klatkę piersiową, a w skrajnych przypadkach utrudniał oddychanie. Dodatkowo jeśli zaciśniemy go zbyt mocno wówczas ramiona plecaka przesuną się zbyt blisko szyi, co może powodować otarcia. Z kolei jeśli pasek piersiowy będzie zaciśnięty za lekko, wówczas ramiona plecaka będą się zsuwać podczas chodzenia, a bagaż może przemieszczać się na boki.

Wczytuję galerię

6. Reguluj plecak w trakcie marszu

Góry to zmienny i nieprzewidywalny teren. Zejścia, podejścia, luźne kamienie czy przekraczanie strumieni – w każdym z takich miejsc możesz potrzebować odrobinę innej regulacji plecaka. Podczas długotrwałego marszu nie bój się eksperymentować i zmieniać ustawień pasa biodrowego i szelek, tak aby optymalnie odpowiadały miejscu, w którym się poruszasz i potrzebom twojej anatomii. Zapobiega to nadmiernemu przeciążeniu, utrzymuje prawidłowe krążenia krwi, zapewnia lepszą wentylację, no i przede wszystkim daje Ci komfort psychiczny, który umożliwia dalszą wędrówkę.

Jak dopasować plecak?

Po lewej: plecak znajduje się za nisko. Po prawej: plecak dopasowany prawidłowo (fot. 8academy)

Jak dopasować plecak w terenie, kiedy zmienia się jego ukształtowanie? Kiedy poruszasz się w nierównym terenie lub pod górę i potrzebujesz większej swobody ruchów, dociągnij pasy stabilizacyjne ramion. Spowoduje to, że pas biodrowy ulokuje się odrobinę wyżej, a tobie łatwiej będzie unosić nogi. Z kolei jeśli czujesz zbyt duży ucisk na ramiona a częste przerwy nie dają większej ulgi, poluzuj paski naramienne –  większa część ciężaru zostanie przeniesiona wówczas na biodra, a Ty zyskasz lepszą wentylację pleców. Identycznie możesz postępować z odciągami pasa biodrowego. Zaciśnięcie pasów da ci większą stabilność, poluzowanie większą swobodę ruchu.

Jak dopasować plecak – podsumowanie

Plecak to istotna, jeśli nie najważniejsza część górskiego ekwipunku. To od jego klasy i wykonania zależy komfort naszej wędrówki i przyjemność wyniesiona z przebywania w terenie. I choć z gruntu rzeczy wydaje się on bardzo prostym i intuicyjnym przedmiotem, to warto nauczyć się jego prawidłowej regulacji. Wybór nawet najlepszego plecaka nie da nam radości, jeśli prawidłowo nie dopasujemy go do naszej postury. Warto wiedzieć więc jak dopasować plecak, do czego służą poszczególne paski i szelki, tak aby optymalnie wykorzystać możliwości swojego sprzętu i jak najdłużej cieszyć się zdrowym kręgosłupem i stawami.

                 

Udostępnij

Strona wykorzystuje pliki cookies w celach wyłącznie statystycznych. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na wykorzystanie plików cookies. Dowiedz się więcej.