Czy można zaprojektować proces produkcji odzieży outdoorowej tak by był bardziej etyczny i przyjazny środowisku? Czy do produkcji odzieży zawsze trzeba stosować nowe materiały? Skąd pozyskać surowce, które można przetworzyć w najwyższej jakości tkaniny syntetyczne? Patagonia ma odpowiedzi na te pytania.
Wszystko co kupujemy zostawia ślad środowiskowy. Każdy produkt musi być przecież wykonany z surowców, uszyty, zapakowany a w końcu dostarczony do nas. Zazwyczaj są to jednak sprawy, na które nie zwracamy uwagi. Po prostu kupujemy kolejną kurtkę, spodnie czy buty wedle potrzeb lub chwilowych zachcianek. Rzadko kiedy interesuje nas proces ich produkcji. Tymczasem nasze codzienne wybory w dużej mierze kształtują rzeczywistość, w której żyjemy. Od lat przywiązuje uwagę do tego jak powstają rzeczy, które kupuję i wybieram marki, które przykładają dużą wagę do dbałości o środowisko. Dlatego w mojej szafie ostatnio pojawiła się kurtka Patagonia AlpLight Down Pullover NetPlus.
Większość ubrań outdoorowych wykonana jest z tworzyw sztucznych takich jak poliester, nylon, wiskoza. Oczywiście nie ma się co dziwić: tkaniny z tworzyw sztucznych zapewniają świetne właściwości użytkowe i trudno je zastąpić surowcami naturalnymi. Mają tylko jeden kłopot. Ubrania najczęściej produkuje się z nowych materiałów. Co więcej, tkaniny syntetyczne stosowane w odzieży nie są biodegradowalne. Gdy nasza kurtka, spodnie czy buty zakończą swój żywot, materiały z których są wykonane zostaną na naszej planecie przez tysiące lat.
Czy można zaprojektować proces produkcji odzieży outdoorowej tak by był bardziej etyczny i przyjazny środowisku? Można. Słynie z tego marka Patagonia, która właśnie wprowadza na rynek kolejny przełomowy produkt – serię ubrań NetPlus. Czy do produkcji odzieży zawsze trzeba stosować nowe materiały? Skąd pozyskać surowce, które można przetworzyć w najwyższej jakości tkaniny syntetyczne? Jak produkować świetną odzież a przy okazji robić coś dobrego dla naszej planety?
Tworzywa sztuczne weszły do masowej produkcji w latach pięćdziesiątych. Od tego czasu do 2017 r. wyprodukowano 8,3 mld ton tworzyw sztucznych. Każdy kawałek plastiku, który wyprodukowano od lat pięćdziesiątych, nadal jest z nami na naszej planecie. Ogromna część tego plastiku trafia do naszych mórz i oceanów. Wielka Pacyficzna Plama Śmieci dryfująca między Kalifornią a Hawajami ma 1,6mln km2. Druga, nieco mniejsza, dryfuje między Hawajami a Japonią. Według WWF każdego roku do mórz i oceanów trafia 11mln ton plastiku w różnej formie.
Jednym z najbardziej szkodliwych rodzajów plastikowych odpadów w środowisku morskim są… sieci widma. To stare, dziurawe, dryfujące sieci rybackie, które zerwały się ze statków lub zostały celowo wyrzucone. Sieci widma stanowią ogromne zagrożenie dla zwierząt morskich. By dać obraz skali problemu wyobraźcie sobie następujące liczby. Łączna długość lin stosowanych przy połowach sznurami haczykowymi wystarczyłaby by opleść Ziemię 550 razy. Wisi na nich 1.4mld haczyków. W oceanach na całym świecie znajduje się od 90-120tys urządzeń FAD – czyli dryfujących platform z sieciami, służących do wabienia ryb. Otwór największej sieci do trałowania może pomieścić… czternaście boeingów 747. Każdego roku około 650,000 zwierząt (ryb, ssaków morskich, ptaków) ginie zaplątanych w stare sieci rybackie.
Ile sieci dryfuje w oceanach całego świata? Tego nikt nie wie. Szacuje się, że tylko w wodach polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej na Bałtyku (200mil morskich od brzegu) zalega 800 ton takich sieci. Sieci trafiają do oceanów ponieważ do tej pory nie było żadnych rozwiązań jak je przetwarzać. Jednak w 2013 roku kalifornijska firma Bureo® zaczęła zbierać stare sieci i produkować z nich syntetyczną tkaninę. Tak zrodził się NetPlus – materiał ze starych sieci wyjętych z oceanu u wybrzeży Ameryki Południowej. Od tego czasu, dzięki Bureo® i lokalnym społecznościom rybackim wyciągnięto i przetworzono ponad 600,000 ton starych sieci. Jednym z odbiorców tkaniny NetPlus od pięciu lat jest firma Patagonia. W ofercie marki znajdziemy już wykonane z NetPlus czapki, spodnie i kurtki.
Etyczny produkt to nie tylko materiał, z którego został wykonany ale także sposób w jaki prowadzona jest produkcja. Nie będzie dla nikogo zaskoczeniem, że warunki w jakich szyte są nasze drogie ubrania w Chinach, Bangladeszu, Wietnamie, Laosie czy Indiach są dramatyczne. Ale nie musi tak być. Ci, którzy produkują naszą odzież powinni godnie zarabiać by móc godnie żyć. Dlatego od 2014 roku Patagonia szyje swoje ubrania zgodnie z zasadami Fair Trade. Na czym to polega?
Większość firm odzieżowych nie posiada swoich fabryk. Zamiast tego zlecają szycie produktów szwalniom w krajach Azji południowo-wschodniej gdzie siła robocza jest bardzo tania. Firmy rzadko kiedy mają kontrolę nad warunkami pracy i wynagrodzeniem pracowników co często prowadzi do skandalicznych nadużyć. Jednak w ramach programu Fair Trade Patagonia wypłaca określoną premię za każdy produkt, który nosi naszywkę Fair Trade Certified™. Pieniądze nie trafiają do właściciela fabryki lecz bezpośrednio do pracowników, którzy sami decydują na co je przeznaczyć. Część tych środków finansuje lokalne projekty, opiekę zdrowotną, miejsca opieki dla dzieci lub wyposażenie szkół. Z funduszy Patagonii w ramach programu Fair Trade skorzystało do tej pory ponad 64,000 pracowników w dziesięciu krajach.
Patagonia AlpLight Down Pullover NetPlus jest wypełniona puchem gęsim o sprężystości 800 cuin. Jednak puch rodzi pewne kontrowersje. Zdarza się, że jest on pozyskiwany w niezwykle brutalny sposób przyczyniając się do ogromnego cierpienia kaczek i gęsi. Znów – nie musi tak być. Puch stosowany w produktach Patagonii posiada certyfikat Global Traceable Down Standard. Oznacza to, że każdy etap pozyskiwania puchu jest drobiazgowo monitorowany i musi być zgodny z wysokimi wymogami dotyczącymi dobrostanu zwierząt. Audytowi podlegają wylęgarnie ptaków, fermy, rzeźnie oraz transport. To daje pewność, że puch, który trafia do mojej kurtki jest produkowany etycznie.
Dobrze, ale tak w praktyce – jak to się nosi? Krótka odpowiedź brzmi: świetnie. AlpLight Down Pullover to nie tyle kurtka co lekki sweter puchowy. To odzież w stylu minimalistycznym – niezwykle prosta, bez zbytecznych gażetów i bezsensownych bajerów. AlpLight Down Pullover nie posiada pełnego suwaka, nie ma kaptura ani kieszeni (poza jedną na piersi).
Może właśnie dlatego AlpLight Down Pullover NetPlus jest tak lekka. Odebrawszy paczkę od 8a.pl miałam wrażenie, że karton jest pusty. Kurtka dosłownie nie waży nic – jest niebywale lekka i można ją wcisnąć w nawet najbardziej wypakowany plecak. Mimo lekkości daje zadziwiająco dobrą izolację termiczną – nie spodziewałam się, że aż tak dobrą. Wybraliśmy się w góry przy temperaturze -2 stopnie. Miałam na sobie tylko bieliznę termiczną i AlpLight Down Pullover. Oczywiście, gdy się zatrzymywaliśmy musiałam założyć grubszą puchówkę. Niemniej, podczas podejścia z nosidełkiem i dzieckiem w nim na plecach, ta lekka kurtka w zupełności wystarczała.
Materiał bazowy, z którego uszyta jest kurtka to 100% nylon ripstop 23g/m2 10D (NetPlus). Jest bardzo miły w dotyku i miękki. Przyjemnie się go nosi. Patagonia AlpLight Down Pullover NetPlus ma bardzo fajny, prosty krój. Jestem bardzo wysoka a mimo to zarówno rękawy jak i cała kurtka nie były dla mnie za krótkie. Być może przy mojej szczupłej sylwetce kurtka mogłaby być nieco bardziej dopasowana i taliowana. Niemniej AlpLight Down Pullover zapewnia bardzo dużą wygodę i swobodę ruchów. Nie ciągnie, nie ogranicza. W ogóle nie czujesz, że masz ją na sobie. Jedyne czego brakuje to worek, w który można by spakować kurtkę.
Jednak najważniejsza dla mnie jest świadomość, że noszę ubranie nie tylko funkcjonalne i ładne ale przede wszystkim wyprodukowane w sposób etyczny i odpowiedzialny, z troską o środowisko naturalne.
Test przeprowadziła dla Was Renata Sabela założycielka biura etycznych podróży Soul Travel
