Denali - jeszcze niedawno znana jako Mount McKinley - najwyższy punkt Ameryki Północnej, klejnot w górskiej koronie ziemi. Podpowiadam jak zaplanować wprawę i zdobyć top Ameryki wymagającą drogą wspinaczkową, która testuje umiejętności, kondycję i wolę alpinisty.

Denali, filar Cassina – szczegóły

Alaska Grade 5: droga wielodniowa wymagająca wszechstronnych umiejętności i  zaangażowania, trudna technicznie: V / M5 / WI4 (szersze wyjaśnienie poziomów trudności w systemie Alaska Grade przeczytasz tutaj>)

Trudność: skala amerykańska 5, 5.8, AI4, wysokość szczytu Denali ( 6194 m.n.p.m)

Przewyższenie drogi:

• 2400 m z bazy na lodowcu Kahiltna, Ski Hill BC: 3930 m
• Czas na podejście ze Ski Hill BC przez North East Fork: 6 – 10 godzin.
• Z 17.000f Camp przez West Rib: 6 – 8 godzin.

Czas wspinania: do góry 3-7 dni. Najlepszym okresem na realizację wspinaczki są miesiące maj – czerwiec. Czas pobytu na lodowcu z uwzględnieniem aklimatyzacji to: minimum 3 tygodnie. W praktyce 4 tygodnie dają większa szansę na sukces.

Zejście: 1-2 dni.

Południowa ściana Denali (fot. A. Życzkowski)

Strategia

Droga obecnie nie jest już pokonywana w stylu oblężniczym. Większość zespołów aklimatyzuje się na drodze przez West Butterss, spędzając swą najwyżej położoną noc w tzw. High Camp. Warto w tym miejscu pozostawić dobrze oznaczony depozyt z paliwem i jedzeniem, który wykorzystamy w drodze powrotnej ze szczytu. Większość zespołów w trakcie aklimatyzacji używa do przemieszczania się nart skiturowych, alternatywę stanowią rakiety śnieżne.

Okres 3 tygodni pozwala na:

• Dzień 1: trasa z lądowiska na lodowcu Kahiltna do Ski Hill BC 2340 m, ( tu zakładamy bazę główną):  4 – 5 godzin.
• Dzień 2: odpoczynek.
• Dzień 3: droga ze Ski Hill BC do obozu pod tzw. Motorcykle Hill: 5 – 8 godzin.
• Dzień 4: odpoczynek.
• Dzień 5: trasa z  Motorcykle Hill Camp do 14.000f Camp 6 – 8 godzin.
• Dzień 6: odpoczynek.
• Dzień 7: odpoczynek.
• Dzień 8: wymarsz do High Camp i nocleg w tym miejscu: 5 – 7 godzin.
• Dzień 9: podejście na Denali Pass i powrót do obozu na 17.000f, High Camp: 5 – 10 godzin.
• Dzień 10: powrót do Ski Hill BC 7 – 10 godzin.
• Dzień 11 – 13: odpoczynek w BC.
• Dzień 14: wymarsz przed północą pod ścianę 6 – 10 godzin.
• Dzień 15 – 17: pokonanie drogi i zejście do High Camp.
• Dzień 18: zejście, powrót do BC pod Ski Hill 7 – 10 godzin.
• Dzień 19 – 20: dwa dni rezerwy.
• Dzień 21: powrót na lądowisko 3 – 5 godzin.

Z powyższego wynika, że plan zakładający okres 3 tygodni (21 dni) jest dość napięty i nie uwzględnia załamań pogody lub wspinaczki trwającej dłużej niż 3 dni. Plan 4 tygodniowy jest znacznie bezpieczniejszy i w praktyce zdecydowana większość zespołów właśnie taki okres czasu spędza na lodowcu.

Strategia wybrania bazy pod Ski Hill i podejście pod ścianę lodowcem North East Fork (Valley of Death) wydaje się sensowna i ten wariant polecał nam ekspert rejonu Mark Westman (podczas tegorocznej wyprawy na Denali).

Zejście pod ścianę Denali z obozu na 14.000f obarczone jest ryzykiem nieznalezienia właściwej drogi zejściowej poprzez tzw. Seattle Ramp – w tym wariancie cały nasz dobytek (bazę – ekwipunek, paliwo etc.) musimy przetransportować stosunkowo wysoko, bo na 14.000f, co jest dość uciążliwym zajęciem w pierwszej fazie wyprawy, gdy nie mamy jeszcze dostatecznej aklimatyzacji. Natomiast niewątpliwą zaletą tego wariantu, jest krótsza droga ze szczytu do obozu bazowego.

Sama droga Cassina przebiega logicznymi formacjami lecz w warunkach ograniczonej widoczności mogą występować trudności orientacyjne – zwłaszcza powyżej drugiej bariery skalnej.

Bez względu na wybrany wariant podejścia pod drogę Cassina, musimy wejść w North East Fark (Valley of Death). Ryzyko lawin jest tu ogromne i z tego powodu pod ścianę należy podchodzić nocą i nie prędzej niż 24 – 48 godzin po ustaniu opadów.

W połowie długości doliny istnieje możliwość rozbicia obozu w tzw. Safe Camp lecz nie polecam tego wariantu. Pod samą ścianą narażeni jesteśmy na spadające kamienie z urwisk Denali Diamonds i Kuluaru Japońskiego i z tego powodu najlepiej dotrzeć do tego miejsca wcześnie rano. Z Ski Hill BC ok. 6 – 10 godzin marszu.

Potrzebny sprzęt

Dla zespołu dwuosobowego:

• 6-8 śrub lodowych,
• 5 – 7 cam’ów do rozmiaru nr. 2,
• 5 – 6 kości stoperów (pomniejszony komplet o duże rozmiary),
• 10 expresów,
• 4 karabinki,
• 2 – 4 szable śnieżne,
• lina podwójna lub bliźniacza o długości 60 metrów,
• 6 pętli,
• sprzęt osobisty i biwakowy, paliwo, żywność.
• po 2 czekany na osobę, ponieważ wszystkie wyciągi pokonujemy z plecakiem na ramionach (bez konieczności przeciągania ich).

Rakiety śnieżne mogą być pomocne na podejściu NE Fork. Warto zaopatrzyć się w maksymalnie lekkie, ponieważ później konieczne jest spakowanie ich do plecaka i niesienie ze sobą podczas wspinania. Narty na podejściu pod drogę Cassina nie są polecane – ciężko będzie je sprowadzić z powrotem po zakończeniu wspinaczki.

Miejsca biwakowe na drodze Cassina

Safe Camp (2.800 m): Położony w połowie długości lodowca NE Fork. Jak wykazują fotografie lotnicze obszar ten jest narażony jedynie na najbardziej katastrofalne lawiny.

Podejście pod I Barierę Skalną (fot. W. Grzesiok)

Bergschrund (3.660 m): Tuż poniżej szczeliny brzeżnej istnieje możliwość wykopania platformy po namiot. Miejsce to może być narażone na spadające kamienie z Kuluaru Japońskiego.

Cassin Ledge (3.900 m): Mała lecz wygodna półka pod barierą skalną. Miejsce bezpieczne i często wykorzystywane na pierwszy biwak.

Hanging Glacier (4.200 m): Najwygodniejsze miejsce na drodze. Szerokie i bezpieczne. W taktyce pokonania drogi w 3 dni, to tu zakładamy pierwszy biwak.

Hanging Glacier Bergschrund (4.410 m): Miejsce położone tuż poniżej I Bariery Skalnej. Istnieje możliwość wykopania platformy w szczelinie brzeżnej, miejsce eksponowane.

Top of First Rock Band (4.710 m): Miejsce na skalno-śnieżniej grani. Eksponowane, pomiędzy dwiema barierami skalnymi. Raczej mało komfortowe.

Middle of Secondo Rock Band (4.920 m): Platforma położona poniżej charakterystycznego trójkątnego okapu, po pokonaniu kluczowych partii drogi.

Top of Secondo Rock Band (5.100 m): Tu kończą się trudności techniczne. Miejsce o małym nachyleniu, usiane blokami skalnymi. Istnieje możliwość wyrąbania platformy w osłoniętym miejscu pod skałami.

Upper Ridge (5.190 m): Na końcu kuluaru, którym dostajemy się na ostrze filara, istnieje możliwość wyrąbania wygodnej platformy. Miejsce wykorzystywane w taktyce pokonania drogi w trzy dni. Powyżej również istnieją możliwości eksponowanych biwaków na wysokości 5.430 m i 5.610 m jednak większość zespołów osiąga wierzchołek z biwaku na wysokości 5.190 m.

Opis Drogi

Kuluar Japoński

Po przekroczeni małej szczeliny brzeżnej wspinaj się wprost po śniegu i lodzie. Początkowo nachylenie osiąga 50 stopni, a pod koniec 60. W środkowej części kuluar rozdziela się na dwa warianty. Prawy wiedzie lodowym wężem (kilkanaście metrów 80 stopni), a lewy wariant progiem skalnym o umiarkowanych trudnościach IV/ IV+ – z możliwością dobrej asekuracji. Po 8 wyciągach osiągamy mała przełączkę na właściwym ostrzu filara. Z tego miejsca trawers w lewo po kruchych skałach i do góry (po lewej stronie i nieco w dole widoczna będzie półka biwakowa Cassin Ledge) pod barierę skalną. Z tego miejsca trawers w prawo (do końca śnieżnej półki) i do góry skalnym, a pod koniec mixtowym kominkiem/rynną. W tym miejscu osiągamy dolną krawędź Knife Edge Ridge.

Knife Edge Ridge

Kolejny odcinek to stroma eksponowana grań nazywana Cowboy Arrette. Grań zaczyna się stromo w dalszej części kładzie się, a pod koniec występują spore nawisy śnieżne. Choć Cowboy Arrette nie jest trudna technicznie, to jest niezwykle obciążająca psychicznie. Możesz tu spotkać twardy czarny lód dający jednak możliwość asekuracji lub cukrowane śniegi, wtedy asekuracja staje się dramatycznie trudna. Szable śnieżne są bezcenne na tym odcinku, lecz nie zawsze są w stanie zapewnić bezpieczeństwo. Sama grań jest ostra jak przysłowiowa brzytwa, jednak z reguły udaje się trawersować po wschodniej (prawej) stronie ostrza.

Po pokonaniu 8 wyciągów granią, osiągamy wiszący lodowczyk Hanging Glacier gdzie znajdujemy doskonałe miejsce na założenie biwaku. Od podstawy Kuluaru Japońskiego  odcinek ten zajmuje ok. 12 – 16 godzin.

Hanging Glacier

Obecnie lodowiec ma inne ukształtowanie niż w przeszłości i nie ma już konieczności wykonywania trawersu ze zjazdem, aby obejść niesławną szczelinę z nawisem. Teren powyżej biwaku nie jest trudny. Wspinaj się wprost do góry wyszukując dogodną linię pomiędzy serakami i ściankami lodowymi, pod następne spiętrzenie lodowca z wyraźną dużą szczeliną brzeżną. Wspomnianą szczelinę i serak obejdź trawersem w lewo. Jesteś na polu lodowo-firnowym, którymi podążaj w skos w prawo do prawego skraju szczeliny brzeżnej bezpośrednio pod I Barierą Skalną.

First Rock Band

Ze stanowiska znajdującego się we wspomnianej powyżej szczelinie brzeżnej kieruj się wprost w górę polem lodowym pod skały – 1 wyciąg i w prawo wyraźną rampą – 2 wyciągi mixtowym terenem pod charakterystyczną skałę w kształcie litery „M”.

Zostawiając wspomnianą skałę po swej prawej stronie wspinaj się wprost w górę, krótkim kominkiem, a pod koniec wyciągu – skalną ścianką, nad którą w lewo do wyraźnej mixtowej rynny – którą wprost do góry dotrzesz na wygodną półkę. Stąd trawers w lewo i w górę, pod koniec z odchyleniem w prawo po kilku wyciągach osiągniesz górną krawędź I Bariery Skalnej. Kolejny wyciąg prowadzi polem lodowym do skręcającej w lewo śnieżno-skalnej grani. Wyciąg wyżej i nieco po Twojej lewej znajduje się potencjalne miejsce biwakowe –  Top of First Rock Band.

Powyżej Kuluaru Japońskiego (fot. A. Życzkowski)

Secondo Rock Band

Dalej w górę i z odchyleniem w lewo do niewielkiego żeberka skalnego. Przekrocz je kierując się w lewo i wprost w górę płytkim kuluarem pod II Barierę Skalną. Z tego miejsca, krótkim polem lodowym pod wybitny, głęboko wcięty kominowaty kuluar zamknięty od góry barierą skalną. Dwa wyciągi kominem, pod koniec na skalne ścianki po prawej i wydostajemy się ponad spiętrzenie. Z tego miejsca dobrze widoczne jest potencjalne miejsce biwakowe Middle of Secondo Rock Band z charakterystycznym trójkątnym okapem powyżej. Kolejny wyciąg trawersuje w prawo i dalej w górę pod kolejne skalne spiętrzenie. Dochodzimy pod stromy próg skalny, u podstawy którego znajduje się wygodne stanowisko na szczycie żeberka. Teraz parę metrów wprost w górę i w lewo IV + / V, i znów w górę na górną krawędź II Bariery Skalnej. Teren w tym miejscu to obszerne pola lodowo-śnieżne usiane głazami. Można tu biwakować – Top of secondo Rock Band.

Upper Ridge

W tym miejscu kończą się trudności techniczne i dalszą część drogi możemy pokonać bezpiecznie z lotną asekuracją, a sprawniejsi wspinacze będą wręcz mogli rozwiązać się. Na pewno warto zatrzymać się w tym miejscu i „sklarować” sprzęt chowając do plecaków to, co będzie na tym odcinku zbędne. Teren powyżej nas, choć łatwy technicznie, może nastręczać problemy, jesteśmy już wysoko, a do tego zmęczenie będzie na pewno odczuwalne. Jeżeli znajdziemy się tu w niepogodzie – ten łatwy teren może okazać się trudny orientacyjnie i niebezpieczny.

Z nad krawędzi II Bariery Skalnej trawersujemy w prawo, aby obejść od prawej strony III Barierę Skalną. Po przekroczeniu małego żeberka osiągamy dolny lewy skraj lodowczyka Big Berta. Dalej w górę lewą krawędzią lodowca i w lewo w górę pierwszym kuluarem na siodełko w grani powyżej III Bariery Skalnej. Tuż poniżej siodełka znajduje się osłonięte miejsce dogodne na biwak –  Upper Ridge,  ok. 12 – 15 godzin od biwaku na Hanging Glacier.

Po biwaku pierwsze spiętrzenie filara omijamy od lewej strony, dalej w górę na grań i nią wybierając łatwiejsze warianty – w górę, klucząc pomiędzy skałami, docieramy do szerszej śnieżniej części drogi. Trzymając się prawej strony obchodzimy nawisy na grani i docieramy do niewielkiego siodełka u podstawy Kahiltna Horn. W tym miejscu grań/filar staje się mniej wyraźny. Tu wspinamy się w górę i z odchyleniem w lewo, obchodząc od lewej charakterystyczne czarne głazy skalne „Boulder Rock”, a następnie dalej w górę klucząc pomiędzy skałami i nieco w prawo wprost na wierzchołek Kahiltna Horn (6.036 m).

Tu zostawiamy swój plecak i idziemy do góry granią szczytową ok. 20 minut na wierzchołek Denali.

Na szczycie (fot.W. Grzesiok)

Zejście

Zejście z wierzchołka Denali odbywa się drogą przez West Buttress i w warunkach dobrej pogody nie stanowi problemu. Droga jest dobrze oznaczona traserami i zabezpieczona linami na bardziej wymagających odcinkach. Jednak kiedy warunki pogodowe są trudne, to możemy spodziewać się kłopotów orientacyjnych, a zejście z Denali Pass może okazać się niemożliwe z uwagi na zagrożenie lawinowe.

Po 3 – 4 godzinach schodzenia osiągamy High Camp, w którym w trakcie aklimatyzacji pozostawiliśmy depozyt z jedzeniem i paliwem. Biwakujemy ostatni raz, a nazajutrz osiągamy obóz bazowy pod Ski Hill.

Żegnaj Denali!

[Koniecznie posłuchaj też naszego podcastu o Denali z Tomaszem Kobielskim]