05.11.2017

Freerider – klasycznie w Yosemite Valley

Freerider, po przejściu solo Alexa Honnolda, stał się ostatnio jedną z najlepiej rozpoznawalnych dróg wspinaczkowych na świecie. Wariant do Salathe Wall, 33 wyciągi, 5.13a. Najprostszy sposób na klasyczne przejście głównego spiętrzenia El Capitana.

                       

Ktoś, kto wcześniej nie był w Yosemite, mógłby powiedzieć: co w tym trudnego? Po przeliczeniu wycen na skalę francuską mamy jeden wyciąg za 7c+ i trzy w okolicach 7a+/7b. Reszta to ,,łatwiaki” do przebiegnięcia. Gruby błąd!

Pierwsza zasada Yosemitów – nie przeliczać

Jeśli zaczniemy porównywać wyceny dróg, z których tu się spadło albo wypruło flaki by je zrobić, prawdopodobnie skończymy topiąc smutki przy King Cobrze na Camp 4.

Freerider - jak przejść kultową drogę w Yosemite Valley

El Cap (fot. autorka)

5.9 to nie jest V. To wytężająca, niełatwa walka o każdy metr. 5.9+ to najgorsza z możliwych wycen – siłowy okap ze słabą asekuracją? Proszę bardzo. Squeeze, który będziesz prowadzić przez godzinę? Dlaczego by nie. 5.9+ zamykało skalę, a niektóre stare ,,5.9-ki plus” po latach zostały podniesione o kilka stopni w górę… 5.10 to też ciężka sprawa. Czasem i godzinę trzeba po takim zrestować… no chyba, że ma dopisek ,,ow”. Wtedy po jednej wstawce będziecie mieć dość. 5.11 – to już walka na śmierć i życie. O 5.12-tkach OS na razie można pomarzyć. Ewentualnie dobrze zapatentować pod RP.

To jest Yosemite decimal system, określany nawet przez lokalsów jako shit grading system.

Oswajanie Yosemitów i pierwsze kroki na Freeriderze

Był upalny początek września, gdy przyjechaliśmy do Doliny. Karmieni opowieściami o tutejszej straszliwej cyfrze podejrzewaliśmy, że klasyczne przejście El Capa może nie być taką łatwą sprawą. Cały miesiąc poświęciliśmy na oswojenie się z Yosemitami, z czego dwa tygodnie spędziliśmy w Tuolumne Meadows (wyżej położona część parku). Gdy w połowie września wróciliśmy stamtąd, wskoczyliśmy od razu na nieco trudniejsze klasyki. Takie, z których trochę mniej wstyd spaść niż z sandbagów za 5.8 i 5.9… Zrobiliśmy Steck Salathe, Rostrum, Astromana, Moratorium – zestaw obowiązkowy zalecany przed Freeriderem.

Naszą taktyka na Freeriderze opierała się na założeniu, że jesteśmy za słabi i zbyt mało doświadczeni, by atakować go od razu z dołu. Zaplanowaliśmy więc, że zjedziemy z góry pod Boulder Problem – najtrudniejszy wycenowo wyciąg – i tego samego dnia wyjdziemy z powrotem na szczyt, patentując przy okazji inne trudne fragmenty. Ten dzień miał pokazać, czy aby po miesiącu klinowania w rysach, laybacków i czujnych połogów, potrafimy jeszcze porządnie zadać z krawądy i zginać rękę, a może tak osłabliśmy, że nie mamy czego szukać na El Capie.

ściana w Yosemite

W ścianie (fot. autorka)

Chwyty, jeśli przyrównać do standardów jurajskich, są niezłe, za to stopnie koszmarne. Kleję wszystkie ruchy poza ostatnim. Wydaje się, że trzeba skoczyć w bok do chwytu w rysie. To jeden z takich ruchów, jakie są dla mnie czarną magią. Próbuję raz za razem, kombinuję, wkurzam się, prawie już poddaję, gdy wpada mi do głowy tak abstrakcyjny pomysł, że niemal go odrzucam. Mam już tylko nadzieję, że Michałowi lepiej pójdzie i próbując ostatni raz,  wprowadzam w czyn swój idiotyczny pomysł… O dziwo – działa! Zamiast strzelać do chwytu, dynamicznie wykopuję nogę na ściankę za rysą i nagle jestem po trudnościach. Świetnie. Jeden wyciąg z głowy. Jestem prawie pewna, że mogę go zrobić. Pytanie tylko w jakim stanie się tu znajdziemy.

Staramy się być szybcy (co nam nie wychodzi) i wspinamy się byle jak, zadając z przelotów na wyciągach, które miały być łatwe (jeszcze nie wiemy, że wszystkie są trudne). Ledwo mamy czas zapatentować pierwszy z dwóch Enduro Cornerów i w pośpiechu ,,biegniemy” dalej. Ostatnie 4 wyciągi i tak pokonujemy w ciemności.

Nasz plan zakłada jeszcze przejście Freeblasta – pierwszych 10-ciu wyciągów Freeridera – czujnych i połogich. Nie jesteśmy nimi zauroczeni, ale po pokonaniu ich, znamy praktycznie 2/3 drogi. Środkowa część wzbudza jednak największy niepokój, bo to właśnie tam jest ryzykowny Hollow Flake i legendarny Monster Offwidth.

Nikt nie mówił, że będzie łatwo…

Od ponad miesiąca nie mieliśmy więcej niż dwa dni resta. Jesteśmy wykończeni. Drobne ranki nie chcą się goić, kolana są obdarte od squeezów, kostki od przerys. Dodatkowo okazuje się, że nasza strategia ma poważne luki. Nie mamy całej masy rzeczy, których potrzebujemy. Lina do holowania, (przestajemy wierzyć, że rep 6 mm da radę), haulbag (jednak jeden to za mało – prawie cały schodzi na jedzenie i wodę), krętlik, baniaki na wodę, porządna pooptuba i milion innych drobiazgów, o których nie pomyśleliśmy.  

Wujku Józku, ciociu Gosiu! Co my byśmy bez was zrobili? Józek Soszyński i Gosia Jurewicz cierpliwie odpowiadali na wszystkie zadane pytania i dopowiadali odpowiedzi na te, które nam nawet nie przyszły do głowy, plus uzupełnili nasze sprzętowe braki.

Mija 5 dni nim jesteśmy gotowi, by zacząć się wspinać. Te 5 dni jest niespokojne. Myśli krążą nieustannie wokół Freeridera, a napięcie staje się nie do wytrzymania.

Freerider – relacja z przejścia

Dzień pierwszy: pierwsze koty za płoty

Dziesiątego października wczesnym rankiem nareszcie pojawiamy się pod El Capem. Jest jeszcze zupełnie ciemno. Granica między niebem a skałą zaciera się, a światła czołówek w ścianie tworzą nowe konstelacje. Ledwie szarzeje, gdy zaczynamy się wspinać. Jeszcze nie wiemy, że następnych 6 dni będziemy wstawać o podobnej porze. Jeszcze wydaje się nam, że będziemy wylegiwać się w portaledg’u i niespiesznie zaparzać kawkę, czekając na pierwsze promienie słońca. Nie wiemy, że big wall to ciężka praca od świtu do późnej nocy, a big wall na trudnej klasycznej oznacza wczesne pobudki (bo jest warun) i krótkie noce (bo zawsze jest się do tyłu względem tego, co się zaplanowało na dany dzień).

Freerider - jak przejść?

Enduro Corner (fot. Michał Czech)

Dzień pierwszy to dzień połogów. Łydki umierają, ale Freeblasta przechodzimy skutecznie i w miarę szybko, mimo że tłok jest niewyobrażalny. Po dwa zespoły na stanowisku to norma, a część z nich dodatkowo holuje wory. Tego dnia robimy jeszcze 5.10d downclimb – zabawne 30 metrów wspinania w dół. Nietrudne, ale nigdy wcześniej nie robiłam czegoś podobnego. Zespół przed nami guzdrze się niemiłosiernie i by dotrzeć pod Hollow Flake’a, Michał musi poprowadzić czujne 5.11c już z czołówką.

Od tego momentu prześladować nas będzie Wór – Morderca.  Po każdym wyciągu musimy ciągnąć wory, które wyholowaliśmy wcześniej na Heart Ledges. Mamy dwa, wypchane do pełna haulbagi i portaledga z flyiem. Wszystko połączone tworzy ,,tramwaj”, który nie chce drgnąć, póki nie uwieszamy się na linie do holowania razem. Wór Morderca wysysa siły i zabiera czas. Wszystkiego uczymy się w biegu. Wykończeni, ale szczęśliwi, że mamy za sobą już dwanaście wyciągów i jesteśmy tu, gdzie jesteśmy, rozkładamy portala, zjadamy liofa i momentalnie zasypiamy.

Dzień drugi: wory i jeszcze raz wory

Rano nie ma czasu na obijanie – zespół ,,samurajów”, który dzień wcześniej nas tak spowolnił, nie może nas wyprzedzić. Dzień zaczyna Hollow Flake. Bardzo długi i bardzo czasochłonny wyciąg. Downclimb, trawers i rozszerzająca się rysa, z której odpadnięcie oznaczałoby dłuuuugi lot.

To koniec ,,light and fast”, od dziś jesteśmy ,,heavy and slow”. Skończenie wyciągu przestaje oznaczać, że zaraz zaczynamy kolejny. Oznacza, że trzeba holować wory. Cruxem tego dnia jest holowanie. Lekko połogi teren, trawersy, kominy, okapiki. Wory zahaczają się o skałę, klinują w kominach i ogólnie nie chcą z nami współpracować. Tego dnia udaje nam się dotrzeć tylko pod Monstera. Ostatni wyciąg – the Ear – znów w zupełnej ciemności. Rozbijamy portala na kompletnie wiszącym stanowisku i jest już późna noc, nim możemy położyć się spać.

Dzień trzeci: zapraszamy do Monstera

Na Freeriderze są dwa wyciągi, które sprawiają, że próba klasycznego przejścia zmienia się w festiwal A0. To Boulder Problem – najtrudniejszy wycenowo wyciąg i Monster Offwidth.

Monster to coś, co spędza sen z powiek prawie każdemu, kto myśli o Freeriderze. 5.11d, czyli niby 7a. To jaką cyfrę robisz, zupełnie nie gra roli w takiej formacji – Monster zatrzymał wiele mocnych zespołów. To 40 metrów przerysy na cama nr 6, którego przesuwa się nad sobą na lonży. Gdy próbowaliśmy ze zjazdu górne wyciągi, spotkaliśmy w ścianie zespół, który przeszedł Monstera w drugiej próbie. W drugiej! Nie było wątpliwości, kto z nich go poprowadził. Gość wyglądał jakby uciekł ze szpitala – miał pół pleców i cały łokieć w opatrunku.

Do tej pory przed każdą drogą dzieliliśmy się z Michałem prowadzeniem grając w kamień-papier-nożyce. Michałowi regularnie przypadały prawie wszystkie wyciągi oznaczone ,,squeeze”, a mi większość offwidthów. Freerider był pierwszą drogą, przed którą nie graliśmy. I tak było jasne, że przypadnie mi Monster.

Yosemite relacja z przejść

Widoki o poranku (fot. autorka)

Gdy patrzyłam na El Capa, szukałam go wzrokiem. Gdy myślałam o Freeriderze, tak naprawdę myślałam o tym wyciągu. Budził strach, ale też w pewnym sensie fascynację. Czy starczy siły, by nie odpuścić i mimo strachu, bólu i wyczerpania przedzierać się wyżej, przesuwając przez 40 metrów jednego cama – swoją całą asekurację z potencjalnym lotem… Nie można o tym myśleć. Gonitwa myśli i pytań w głowie powinna zniknąć, gdy zacznę się wspinać. Po pierwszym kroku kolejne przychodzą łatwiej. Koniec z pytaniami – zostaje zadanie do wykonania.

Na naszym niewielkim skrawku poziomej przestrzeni portaledga, zaklejam plecy ,,silver tejpem”, zakładam ochraniacze na kostki, przypinam do szpejarki duże camy – jakby to była najbardziej normalna rzecz na świecie. Michał komfortowo asekuruje z portala – dobrze – bo to trochę potrwa.

By dostać się do rysy, trzeba zrobić dziwny downclimb. Spokojnie – wszystko jest w porządku. Mam pełną świadomość, że od tej jednej próby zależy wszystko. Wrzucam jedną nogę do środka i przez chwilę głowię się nad tym, jak do niej wleźć. Udaje mi się. Lewa strona ciała w środku, chicken wing, stopy sklinowane palce-pięta lekko pod kątem. W tej pozycji będę przesuwać się do góry przez kolejne dwie godziny. Cały szpej po prawej stronie, węzeł przy uprzęży na długiej pętli, by nie klinował się przy biodrach. Woreczek na magnezję z przodu, butelka z wodą przytroczona.

Powoli, ale skutecznie i z kontrolą pełznę w górę. Na stanowisku, mniej więcej w połowie, zostawiam kask – może i ryzykowne, biorąc pod uwagę możliwy lot, ale jak dla mnie konieczne – dzięki temu czasem lekko mogę przyklinować się głową. Ani myślę dzielić tego na 2 wyciągi. To wybiłoby mnie tylko z rytmu. Potwór jak dotąd nie jest taki straszny. Są resty, czasem stopnie, zdarzają się nawet chwyty w środku. Wszystko jest w porządku do momentu, gdy przesuwana na lonży 6-tka blokuje się w zwężającej rysie i za nic nie mogę jej ruszyć. Coraz bardziej nerwowo usiłuję odblokować krzywki, co tylko pogarsza sytuację. Monster w tym miejscu lekko się zwęża i niezawodny chicken wing już nie działa tak dobrze.

Zaczynam się zsuwać. W ułamku sekundy dopada mnie panika.

Tym razem nie ma żadnego chwyciku w rysie, żadnego wybrzuszenia, na którym można by oprzeć stopę. Każda kolejna sekunda w tym miejscu przybliża do odpadnięcia. Trzeba szybko iść do góry, bezruch oznacza zsuwanie.

Tylko jak ruszyć, kiedy trzyma mnie cam wpięty w lonżę? Sięgnięcie do zakręcanego karabinka wymaga zmiany pozycji ze ,,złej, ale do zniesienia”, na ,,bardzo złą na granicy odpadnięcia”. Znów się zsuwam. Jeśli wypnę lonżę, mój ostatni przelot będzie kilkanascie metrów niżej. Nie podoba mi się ta perspektywa. Sięgam do szpejarki po cama 5-tkę i wmawiam sobie, że krzywki rozchylone na niemal pełny zakres, też powinny działać. Wpięcie liny, to kolejne sekundy walki – to nie takie proste wyciągnąć linę, którą dociska się całym ciałem do skały. Teraz trzeba wypiąć cama 6 z lonży bez szans wpięcia tam liny -jest zbyt nisko.

Nie pójdę tego drugi raz. Klik. Lonża zwisa teraz bezużyteczna.

Drogi wspinaczkowe Yosemite

Gdzieś w połowie Monstera (fot. Michał Czech)

Gdy tylko ruszam wyżej, sytuacja momentalnie się poprawia. Odzyskuję kontrolę. Poprawiam 5-tkę, a kąt nachylenia ściany odczuwalnie się zmniejsza. Z cichym krzykiem ulgi łapię klamy i gramolę się na półeczkę. To nie koniec, nawet nie widzę jeszcze stanowiska. Cała asekuracja zostaje daleko pode mną.

Tylko uważaj, bo Tatanka chyba gdzieś tam spadł – dobiega mnie pokrzepiający krzyk Michała.

Ostatnie metry zajmują całe wieki. Nie dlatego, że jest trudno, ale dlatego, że bardzo nie chcę popełnić błędu.

Leżę na wąziutkiej półeczce stanowiskowej. Setki metrów skały nade mną wydają się teraz znacznie bardziej przyjazne. Jeszcze tylko kilka wyciągów i będziemy na znanym terenie. Czekając, aż Michał pozbiera ,,obóz”, lustruję zniszczenia. Lekkie obtarcie na przedramieniu i nodze to wszystko, co znajduję. Monster obszedł się ze mną delikatnie.

Pozostałe wyciągi tego dnia prowadzi Michał. Moja próba przejścia 5.11c kończy się lotem i dziwnymi skurczami w prawej ręce. Chcemy podejść pod Boulder Problem, by spróbować go z samego rana, nim słońce nagrzeje skałę, co prawie nam się udaje. Standardowo – znów jesteśmy jeden wyciąg do tyłu względem planu. By nie bawić się z rozkładaniem portala zjeżdżamy na El Cap Spire – wielką skalną wieżę.

Dzień czwarty: boulderowe problemy

Z samego rana małpujemy pod wymagające zacięcie za 5.12a doprowadzające pod boulder i Michał szybko je prowadzi.

Boulder Problem próbujemy na zmianę, jednak liczba wstawek jest ograniczona. Robi się coraz cieplej, a skóry na palcach nie przybywa. Wyciąg może i jest krótki, ale chwyty są na nim bardzo ostre. Dwa razy spadam ze ,,strzału nogą” czując, że każda kolejna próba oddala nas od powodzenia. Jest już zbyt ciepło – startowe kawądki podjeżdżają i musimy zaczekać do wieczora.

El Cap Spire w Yosemite

Ranek dnia czwartego – jedyny biwak bez portaledga. El Cap Spire (fot. autorka)

Nie jest to jednak czas na odpoczynek – czeka nas ciężka praca. Wory zostawiliśmy na El Cap Spire, by nie tracić poranka na holowanie ich. Ledwo mamy czas na krótką przerwę na jedzenie i w promieniach zachodzącego słońca ponownie zakładam buty wspinaczkowe. Traktując tę próbę raczej jako ponowną rozgrzewkę, przebiegam przez początkową sekwencję, pewniej niż wcześniej chwytam obłej skośnej rampy i odbijam się z tarciowego stopnia. Lewa stopa ląduje na bocznej ściance. Bulder Problem zrobiony! Znów jest późna noc, nim kończymy wspinanie. Nocujemy na The Block.

Nadzieja wraca, ale to nie koniec walki z Freeriderem.

Dzień piąty: kolejne wyciągi za nami

Wstajemy bardzo wcześnie, by nie dać się wyprzedzić drugiemu zespołowi, który także śpi na tej samej półce. Musimy być na Enduro przed słońcem. Enduro Corner to dwa wyciągi: pierwszy 5.11c i 5.12b, jednak przez wielu są uważane za jednakowo trudne. Pierwszy z nich Michał przechodzi perfekcyjnie, ale z drugim nie jest już tak łatwo. Mając za całą asekurację dwie stare kostki i niepewnie siedzącego cama tuż za stanowiskiem zamiast przywalczyć, biorę blok. Czuję się źle i niepewnie. Sklejanie ruchów idzie mi opornie i podejrzewam, że Michał lepiej sobie poradzi. Faktycznie – walczy i wychodzi wysoko nad ostatni przelot. Jeden ruch brakuje mu do dobrego klina w rysie, gdy stopa zjeżdża. Dwa lekkie szarpnięcia zrywanych cięgieł kostek nieco łagodzą impakt. Czerwony cam wytrzymuje, ale Michał ląduje kilka metrów pod stanowiskiem. Teraz przehaczenie znacznie się utrudnia, bo kostki nadal tkwią na miejscu, zatarte i zupełnie teraz nieprzydatne, za to blokujące jedyne miejsca, w których można by się czymś przyasekurować.

Yosemite the Block

Poranek dnia piątego, na the Block (fot. materiały autorki)

Słońce zaczyna prażyć coraz mocniej. Mamy bardzo mało wody, jedzenie też się kończy. Wodę (8 litrów zostawionych pod Enduro) ktoś nam ukradł, a z jedzeniem jak zwykle polecieliśmy po bandzie – niczego się nie uczymy na błędach – zawsze mamy za mało. Jeśli nie zrobimy Enduro szybko, będzie trzeba po prostu iść dalej. Funkcjonujemy już na rezerwach. To nasz piąty dzień w ścianie. Piąty dzień trudnego wspinania i holowania.  Michał poprowadził Enduro w kolejnej próbie. Daliśmy radę pokonać jeszcze tego dnia 3 wyciągi: trawers 5.12a/b i dwie 5.11d. Z południa w mgnieniu oka zrobiła się późna noc. Nie wyobrażam sobie poprowadzenia tych dwóch 11tek-d w drugim podejściu. Długie, psychiczne i wyniszczające. Poprowadzone wyłącznie dzięki sile woli.

– Zrobiłaś kiedyś w 5 dni bez resta 30 dróg albo wyciągów? – Nie sądzę – odpowiadam.

Na Freeriderze każdy wyciąg jest trudny i każdy jest trudny z innego powodu. Są połogi, rysy, przerysy, kominy, trudne zacięcia, pasaże z małymi chwytami. Czasem asekuracja jest gorsza albo skałka niepewna. To wszystko nakłada się i ostatecznie może doprowadzić do stanu, w którym 5.10d będzie przeszkodą nie do pokonania.

Tak właśnie zakończył się nasz 5 ty dzień. Dzień, który miał być ostatnim. Zakończył się 60 metrów pod krawędzią ściany, od której dzieliły nas 2 wyciągi o trudnościach 6b. Wody mieliśmy akurat tyle, żeby zalać nią liofa i mieć po łyku na rano. Rozkładanie portala nigdy wcześniej nie było tak trudne.

Dzień szósty: zwycięstwo!

Wczesnym rankiem dnia 6-tego, Michał prowadzi ostatnie dwa wyciągi. Ledwo zdejmuje uprząż, biegnie znaleźć nasz depozyt. Kultową znaną dobrze wszystkim polskim wspinaczom – King Cobrę i butelkę wody. Żar leje się z nieba, ale to już nas nie martwi.

Wspinaczka na Freeridera

Ostatnie holowanie worów przed szczytem (fot. autorka)

Kilka dni później, El Cap Meadow – Yosemite Valley

-Do you think these guys are crazy? – Mężczyzna o wyglądzie typowego Amerykanina zagaduje nas, wyciągając rękę w kierunku El Capa.

Yea, I think they are  – odpowiada Michał, przeciągając się leniwie w popołudniowym słońcu na El Cap Meadow – We have just came back from there – dodaje. – Yes, we are also crazy.

Na chwilę stajemy się atrakcją turystyczną dla grupki podekscytowanych turystów, którzy przysłuchiwali się tej wymianie zdań.

– Sześć dni w ścianie, spaliśmy na takiej rozkładanej platformie – coś jak namiot – tłumaczymy cierpliwie –  Tak, ciągnęliśmy za sobą całą wodę i jedzenie, wszystko klasycznie.

Wrócicie tam jeszcze?

Z uśmiechem zerkam na leżący przede mną otwarty przewodnik – Kto wie…

                 

Udostępnij

W Temacie

Strona wykorzystuje pliki cookies w celach wyłącznie statystycznych. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na wykorzystanie plików cookies. Dowiedz się więcej.