Skitouring to sport, który towarzyszy ludziom odkąd tak naprawdę wynaleziono narty. Nikt początkowo nie wyobrażał sobie wielkich ośrodków narciarskich przepasanych wyciągami. Wcześniej na piękny zjazd trzeba było sobie po prostu zasłużyć.
Krzesełka, talerzyki i w końcu kanapy. To znak czasów, w których liczy się przede wszystkim jazda na stoku. By jednak wrócić do początków warto najpierw podejść w górę. Tu przyda się nie tylko kondycja i technika, należy także wybrać odpowiedni sprzęt. Masz już buty i wiązania. Teraz pora zastanowić się jak dobrać narty skiturowe? Narty Dynafit, Majesty, Hagan, Fischer, a może Volkl? Lub Black Crows, G3, SCOTT lub ZAG? Wybór jest spory. Jesteście zdezorientowani? Bez obaw, ten tekst powstał właśnie po to by rozwiać wszelkie wątpliwości i pomóc dokonać właściwego wyboru.
Kompletując swój pierwszy zestaw, warto wziąć pod uwagę kilka podstawowych kwestii. Po odpowiedzeniu sobie na parę prostych pytań może okazać się, że decyzja nie będzie aż takim dużym problemem. Kompletowanie sprzętu skiturowego zaczynaj od butów, jak wybrać buty skiturowe dowiesz się z naszego wcześniejszego artykułu.
Potem przychodzi kolej na wiązania, by ostatecznie połączyć je z odpowiedzią na pytanie: jak dobrać narty skiturowe? – Początkowe wybory są zawsze trudne, tym bardziej, że ilość modeli jest naprawdę duża. Na pewno warto sobie przemyśleć, na czym głównie nam zależy. Czy bardziej jest to frajda ze zjazdu czy też łatwości podchodzenia. Warto kierować się kompromisem, na samym początku z reguły nie wiemy, w którą stronę bardziej nas pociągnie. Ważnym aspektem jest waga, to główny parametr, jednak należy pamiętać, że najlżejszy sprzęt jest przeznaczony dla wąskiego grona zawodników. Upraszczając: stawiając na zjazd – wybieramy narty szerzej taliowane (cięższe), na podejście – narty węższe, a co za tym idzie lżejsze – mówi Piotr Witek, Majesty Skis.
Zacznijmy od rodzaju aktywności. Oprócz decyzji: szerokie i cięższe czy wąskie i lekkie należy także przemyśleć swoje podejście do skitouringu. Czy liczy się dla Ciebie szybkie podchodzenie i zjazd z dużą prędkością, a może jesteś miłośnikiem niczym nieograniczonych freeridowych linii? Może traktujesz skitouring jako przygodę, która stanowi nie tylko zjazd, ale i wymagające podejście.
Ale zanim zaczniemy dobierać narty skiturowe warto postawić jedno pytanie. Wielu z was zapewne się zastanawia czym tak naprawdę różnią się narty zjazdowe od skiturowych? Czy jest sens inwestować w narty skiturowe? Może zwykłe narty wystarczą by rozpocząć przygodę ze skitouringiem?
Otóż różnic jest kilka, niektóre widać już na pierwszy rzut oka. Narty skiturowe mają znacznie mniejsze taliowanie niż zjazdówki. Kolejną różnicę poczujemy gdy weźmiemy narty do ręki. Narty skiturowe będą znacznie lżejsze. To dlatego, że w założeniu służą również do podchodzenia i do pokonywania sporych odległości. Zjazdówki na podejściu by nas po prostu wykończyły. Narty skiturowe są też zazwyczaj trochę mniej sztywne niż narty zjazdowe. To dlatego, że zjazdowe są projektowane do jazdy z dużą prędkością po twardej powierzchni przygotowanego stoku. Skiturowe zaś muszą sprostać różnemu terenowi i zróżnicowanym warunkom śniegowym. Czy dobrym pomysłem byłoby wzięcie nart zjazdowych na skiturową wycieczkę? Nie, zdecydowanie nie!
Jak dobrać narty skiturowe dla osób poruszających się po górach w szybkim tempie? Stworzono dla nich narty z serii, którą marka Dynafit nazywa Speed. Charakteryzuje się ona niską wagą oraz rdzeniem wykonanym z drewna paulowni. Ten rodzaj laminowanego drewna jest gwarancją wysokiej jakości, a także udanym kompromisem między lekkością a wytrzymałością. To także technologia Full Micro Sidewall pozwalająca na uzyskanie większej wytrzymałości na przypadkowe uderzenia przy zastosowaniu minimalnej ilości materiału.
Serię zaprojektowano dla osób stawiających na działalność w trudnym terenie. Spełni swoje zadanie także wśród fanów skialpinizmu, czyli bardziej zaawansowanej formy skitouringu. Zakłada ona występowanie elementów wspinaczki oraz zjazd wymagającym technicznych możliwości stokiem. Jeśli ten opis dotyczy Twoich planów, warto rozważyć wybór nart takich jak na przykład Dynafit Blacklight 80. Posiadają one tzw. Full Sidewall polegający na zastosowaniu ABS wzdłuż krawędzi nart, co gwarantuje maksymalne pochłanianie siły drgań. Technologia UD Carbon pozwala na osiągnięcie maksymalnej sztywności przy najniższej możliwej wadze.
W kolekcji Majesty może być to odpowiednio model Superwolf Carbon bazujący również na rdzeniu z paulowni. To niezwykła lekkość oraz pewność działalności w zróżnicowanych warunkach śniegowych. Ten model zapewnia pełną kontrolę w trakcie zjazdu oraz niezrównaną przyczepność.
W kolekcji marki Volk będzie to model Rise Up stworzony z myślą o osobach koncentrujących się na efektywnym podejściu, ale i świetnych osiągach podczas zjazdu. Zapewniają płynność skrętów nawet przy dużych prędkościach. Miłośnicy skituringu stawiający na uniwersalną nartę na poranne wycieczki pod hasłem fast & light, długie dystanse czy ambitne szczyty mogą natomiast rozważyć G3 Findr 86.
To forma skitouringu zarezerwowana dla bardziej doświadczonych narciarzy. Wymaga ona nie tylko lepszej kondycji, ale i techniki zjazdu, szczególnie w przypadku manewrowania w niepewnym terenie. Tu przydadzą się zazwyczaj szersze narty, które dobrze poradzą sobie w przypadku poruszania się w świeżym puchu.
Zatem jak dobrać narty skiturowe do freeride’u? Fanów jazdy w terenie nieprzeciętym jeszcze żadną linią ucieszy seria Dynafit Free, w skład której wchodzi Beast 98 oraz damska wersja nart Dynafit Beast o nieco odmiennych parametrach. Występują w niej modele w zakresie 163-177 cm w porównaniu do męskiego odpowiednika o długościach 170-184 cm. Zastosowano tutaj tzw. Full Side-Wall, czyli wzmocnione ABS boczne ścianki narty, przekładające się na wyższą wytrzymałość. Lepiej absorbują wstrząsy w zróżnicowanym, często nieprzewidywalnym terenie.
Natomiast w ofercie Majesty znalazł się model Dirty Bear Pro stworzony do poruszania się w głębokim śniegu. Jest łatwy w prowadzeniu oraz szybko reaguje na ruchy użytkownika. To zaawansowana konstrukcja, która pozwoli na działanie w nieprzewidywalnych górskich warunkach. Ograniczeniem nie będzie sprzęt, a jedynie Twoja wyobraźnia.
W kolekcji Volkl za przykładowe narty do freeride’u mogą posłużyć Volkl Rise Beyond 96 oraz Volkl Blaze 94, które świetnie spełnią swoją funkcję w głębokim śniegu. Inicjowanie skrętu będzie przebiegało łatwo, a Ty skupisz się na czerpaniu maksymalnej przyjemności ze zjazdu.
Z oferty legendarnej już marki Black Crows modelem typowo freeride’owym będzie Corvus Freebird. Narty skiturowe Black Crows Corvus Freebird to model z rdzeniem wykonanym z drewna topoli. Dzięki temu narta jest odpowiednio lekka i sprężysta, co pozwala na agresywną jazdę w różnym terenie. Rocker na przodzie pozwala na płynne i szybkie wejście w skręt, oraz łatwe manewrowanie. Z kolei klasyczny camber pod butem zapewnia dobrą stabilność podczas długiego i szybkiego skrętu. Pod butem umieszczono dodatkowe wzmocnienie z titanalu. Sidewall z tworzywa ABS na całej długości nart zapewnia ich pancerną budowę.
Jak dobrać narty skiturowe, jeśli szukamy kompromisu między właściwościami na podejściu a przyjemnością czerpaną ze zjazdu? To modele, które można zakwalifikować jako Tour. W przypadku marki Dynafit będzie to po prostu narta Radical 88 wyposażona w tzw. Semi Side-Wall. Dzięki niemu połączono niską wagę z większą wytrzymałością na uderzenia podczas pokonywania nierówności terenu. Częścią serii jest też nowość na sezon 2020/2021, czyli narty Dynafit Seven Summits Plus – jeden z najbardziej uniwersalnych i wybaczających błędy użytkownika modeli.
Natomiast jaki model spod bandery Majesty spełni się w tego typu działalności? – Majesty stawia na połączenie właściwości zjazdowych wraz z optymalną wagą, co przekłada się na wszystkie modele nart segmentu skitour/freetour. Stawiamy na dużą przejrzystość, stąd każda narta w naszej kolekcji jest mocno przemyślana i zoptymalizowana – wspomina przedstawiciel marki Majesty.
Marka rodem z Chamonix ma w tym segmencie świetne narty Black Crows Camox Freebird. Warto też zwrócić uwagę na model FINDr 86 marki G3 oraz H-96 marki ZAG.
Najlżejsze w kolekcji, przeznaczone dla wymagających zawodników, dla których skitouring to sens życia. Częścią zawodniczej kolekcji marki Dynafit jest model DNA wykonany w konstrukcji Cap. Charakteryzuje się ona najniższą wagą, pozwalając na sprawne manewrowanie w trudnym terenie. Natomiast Full Side-Wall zabezpiecza boki narty umożliwiając absorbowanie wstrząsów. Optymalny jest tutaj także zastosowany rdzeń na bazie paulowni. W tej kategorii nart wykorzystano najlepszy dostępny materiał odpowiadający na wymagania zaawansowanych skiturowców.
Szukasz nart, które spełnią swoje zadanie zarówno podczas zjazdu poza trasą jak i na przygotowanym stoku? W kolekcji Majesty będą to dynamiczne, uniwersalne i intuicyjne narty Adventure. Świetnie spełnią swoje zadanie w każdym terenie, nawet przy osiąganiu większych prędkości. Gwarantują również precyzyjnie inicjowane skręty, a rdzeń topoli i jesionu jest wyjątkowo responsywny, także podczas jazdy na stoku.
A jak dobrać narty skiturowe do wzrostu? Ważna jest nie tylko planowana aktywność, ale także odpowiednio dobrana długość w ramach upatrzonego modelu. Jaka długość nart skiturowych? – O ile sami nie zdecydujemy inaczej (z różnych względów), narty skiturowe dobieramy na zasadzie długość nart do naszego wzrostu. A konkretnie do wysokości zawierającej się między ustami a oczami. W ten sposób spełniają one swoje parametry w czasie zjazdów nawet w trudnym terenie (skrętność, trzymanie krawędzi, unoszenie w głębokim śniegu). Równocześnie będą komfortowe podczas manewrowania na podejściach (zakosy, trawersy, wykonywanie zwrotów) – zauważa Piotr Gąsiorowski, Dynafit Sales & Marketing Manager. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, przeczytaj artykuł Jak dobrać długość nart do wzrostu.
Natomiast jak się ma relacja rodzaj aktywności do długości nart? Jak zatem dobrać długość nart skiturowych? – Narciarze freeride’owi powinni wybrać nartę trochę dłuższą od swojego wzrostu, szerszą (105 mm w talii+), zapewniającą lepszą stabilność podczas zjazdu. Niestety podchodzenie na szerokich i długich nartach jest dużo bardziej wymagające. Narty są cięższe, trudniej nimi zrobić zakosy, ale naszym głównym celem jest zjazd. Takie narty nie nadają się na długie toury. W przypadku nart speed-touring odwrotnie, dobieramy narty krótsze względem swojego wzrostu o 10-15cm. Tutaj waga jest najważniejsza, stąd zyskujemy bardzo dużą sprawność przy podchodzeniu, jednak kosztem utraty właściwości przy zjeździe – dodaje Piotr Witek, Majesty Skis.
W modelach skiturowych najczęściej występującym materiałem rdzenia jest drewno. Różnice występują w jego rodzaju. W nartach spod polskiego znaku Majesty będzie to charakteryzująca się niezbędną sztywnością i lekkością paulownia w modelu Superwolf. Natomiast w przeznaczonej dla freeriderów kolekcji zastosowano mieszankę topoli i jesionu dla niezbędnej wytrzymałości. Wśród propozycji marki Dynafit rdzeń odpowiada konkretnej serii nart. I tak linia Race to wydajna i wytrzymała paulownia o nazwie Race Core, by w serii Speed nabrać dodatkowo łatwości prowadzenia nart.
Zastanawiając się jak dobrać narty skiturowe, rdzeń może mieć kluczowe znaczenie. W linii Tour zastosowano rdzeń złożony z lekkiej paulowni połączonej ze sztywnością topoli. Seria Free została wyposażona w rdzeń z mieszanki topoli i jesionu, pozwalającej na właściwy transfer siły na krawędzie. Natomiast wśród nart Fisher można znaleźć topolę w modelu Transalp 82 V oraz paulownię w wersji Transalp 82 Carbon.
Jednym z dodatkowych parametrów przy dylematach jak dobrać narty skiturowe może być tak zwany Side-Wall czyli wzmocnienie bocznej ścianki nart zwiększające jej odporność na przypadkowe uszkodzenia.. W modelach marki Dynafit można spotkać się z jego różnymi formami, w nartach zawodniczych DNA oraz serii Free występuje Full Side-Wall, natomiast w kolekcji Tour, Semi Side-Wall. Speed to wersja Full Micro minimalizująca ilość użytego materiału, co przekłada się na zmniejszenie wagi całej konstrukcji.
W zakresie budowy nart można wyróżnić dwa określenia, są to Camber i Rocker. Rocker oznacza wygięcie przodu (Tip) lub tyłu (Tail) narty ku górze. Im wyższy Rocker tym łatwiej można prowadzić narty w głębokim śniegu oraz jednocześnie trudniej na przygotowanej trasie. Full Rocker umożliwia wykonywanie różnego rodzaju figur freestyle’owych. Odpowiedni Camber pozwala na amortyzację i jazdę w trudniejszym terenie.
Mimo dostępu do szerokiego zakresu informacji pomagających odpowiedzieć na pytanie: jak dobrać narty skiturowe? zdarzają się także błędy. Jak to wygląda z perspektywy specjalistów czołowych marek sprzętu skiturowego? – Częstym problemem jest źle dobrana do aktywności narta, przykładowo więcej czasu spędzamy podchodząc i to sprawia nam frajdę, a kupujemy szerokie długie deski, które są świetne w zjeździe. Na podejściu mamy zatem dodatkowe gramy, które musimy ciągnąć ze sobą. Drugim błędem jest niespójność nart z wiązaniem i butami, to jest wybieramy lekką nartę poniżej kilograma, a do zestawu dokładamy wiązanie szynowe i ciężkiego buta – mówi Lech Niekraszewicz przedstawiciel Volkl. Co zatem będzie lepszym rozwiązaniem? Piotr Witek (Majesty Skis) poleca zakup trochę cięższej narty, na której lepiej zjedziemy oraz redukcję wagi lżejszym wiązaniem, dopasowanym do odpowiedniej grupy nart.
[Przeczytaj Test setu skiturowo-trekkingowego od VAUDE]
