Zaskoczony? Niesłusznie. Wydawać by się mogło, że ekologia i dbałość o planetę to raczej domena mniejszych, niszowych marek niż światowych gigantów. Ale wcale tak nie jest a adidas jest tu najlepszym przykładem.
Zrównoważony rozwój to hasło, które w ostatnich latach firmy odmieniają przez wszystkie przypadki. Niestety w wielu firmach to jedynie hasła marketingowe wymuszone chwilą. Czym zrównoważony rozwój jest w przypadku marki adidas? Firma definiuje je jako trzy obszary zmian. Pierwszy z nich to tworzenie materiałów. Kluczem jest tu innowacja. W procesie produkcyjnym marki adidas pojawia się coraz więcej nowatorskich materiałów zarówno tych pochodzących z recyklingu jak i tych neutralnych dla środowiska naturalnego. Drugim obszarem zmian jest sam proces produkcyjny, tak by powstawanie oraz przetwarzania produktów generowało jak najmniejszy ślad węglowy. Trzecim, ostatnim, jest sam ślad węglowy jako taki. Przyjęta polityka firmy zakłada by ślad węglowy był możliwie najniższy w danym momencie oraz stopniowo ale konsekwentnie ograniczany.
Zmiany, zmiany, zmiany
Wdrożenie tych zmian umożliwiają trzy zasadnicze cykle przetwórcze. Przede wszystkim recykling – sprawa dziś już oczywista – czyli wtórnie przetworzone tworzywa ropopochodne. Ludzkość generuje nieprawdopodobną ilość plastiku – większość nie jest w żaden sposób wykorzystywana, zalega zaś na składowiskach i w oceanach. to wręcz nieskończone źródło materiałów. Dziś materiały z recyklingu można spotkać we wszystkich rodzajach produktów adidas.
Drugi to zamknięty cykl produkcji. W skrócie polega on na wytwarzaniu produktów w oparciu o produkty używane, bez pozyskiwania nowych surowców. Cykl zamknięty polega na wykorzystaniu technologii pozwalających na tworzenie jedynych materiałów z innych. Komponenty produktów są projektowane tak, że po ich zmieleniu i przeróbce na pellet można je ponownie wykorzystać. Nie wszystkie produkty się jednak do tego nadają, przetworzenie innych bywa zaś bardzo kosztowne. Droga w stronę zamkniętego cyklu produkcji jest długa i niełatwa. Ale adidas konsekwentnie nią idzie.
Cykl zwrotny zaś to wykorzystanie materiałów pochodzenia naturalnego oraz materiałów odnawialnych. Nie są one efektem pracy w laboratorium lecz są wprost darem natury, a co za tym idzie są biodegradowalne.
adidas – w stronę ekologii. Krótka historia długiej drogi
Co ciekawe, w przypadku marki adidas ekologia to nie pusty greenwashing tylko konsekwentne zobowiązanie podjęte już wiele lat temu. Znów zaskoczony? No to zerknijmy szybko w przeszłość. Już w 1998 adidas sporządził kodeks postępowania dla firmy i jej dostawców, który uwzględniał dbałość o zmiany na rzecz środowiska. W 1999 roku adidas dołączył do Fair Labour Association, organizacji założonej w USA po tym jak dziennikarskie śledztwa ujawniły nadużycia w fabrykach, z których korzystały czołowe marki sportowe. Od końca lat dziewięćdziesiątych FLA zajmuje się promocją standardów pracy i zrzesza firmy, które dbają o to by proces produkcyjny przebiegał z zachowaniem najwyższych standardów.
Rok później adidas został członkiem Indeksu Zrównoważonego Rozwoju Dow Jones. W tym samym roku już wszystkie produkty marki były wolne od szkodliwego PVC. W 2002 roku firma wprowadziła kolejne dyrektywy dotyczące ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa. Dziewięć lat później adidas został współzałożycielem organizacji Zero Discharge of Hazardous Chemicals, która zajmuje się redukowaniem wpływu niebezpiecznych związków chemicznych na środowisko.
Na igrzyska olimpijskie w Londynie w 2012 roku adidas przygotował kolekcję wyprodukowaną w 100% z recyklingowanego plastiku. Przełomowym rokiem był 2015. Wtedy adidas wszedł we współpracę z Parley for the Oceans, organizacją zajmującą się ochroną oceanów. Efekt – Parley X – pierwszy but z oceanicznego plastiku. Do końca 2017 roku adidas wyeliminował z procesu produkcyjnego związki węglofluoru, bardzo silnego gazu cieplarnianego. Rok później wyeliminowano bawełnę niepochodzącą ze zrównoważonych źródeł.
Kolejny krok to rok 2019 i pierwsza para butów nadająca się w 100% do recyklingu – Futurecraft. Od 2020 roku trwają prace nad butami o najniższym śladzie węglowym. Już obecne wyniki są zaskakujące – jedynie 3kg CO2 na parę butów. Do końca 2021 roku wyprodukowano 18mln par butów z oceanicznego plastiku a 91% poliestru stosowanego w obuwiu pochodziło z recyklingu. Imponujące, prawda?
Transport i pakowanie
OK, proces produkcyjny to rzecz tajemna dla finalnego odbiorcy. Ale zmiany widać także gołym okiem gdy kupujemy jakikolwiek produkt z trzema paskami. Macie buty adidas? Jeśli kupiliście je po 2016 roku z pewnością przyszły do was w kartonowym opakowaniu. adidas od lat konsekwentnie nie stosuje żadnych plastikowych toreb. Papier z którego wytworzone są pudełka pochodzi w 100% z recyklingu od początku 2020 roku. Ktoś może jednak powiedzieć – hej, ale koszulka owszem była w kartonowym pudełku ale było w nim także plastikowe wypełnienie! Owszem, ale pochodzące z recyklingu. A teraz detal. Nawet linki do metek adidas zastąpił jutowym sznurkiem. Ktoś mógłby powiedzieć, że to drobiazg. Nie, to 400mln linek rocznie.
Metka prawdę ci powie
A skoro o metkach mowa. Czytacie je czasami? Warto, bo są na nich ciekawe informacje. Jeśli macie jakieś buty adidas lub wkrótce zamierzacie kupić to poniżej zamieszczamy krótki przewodnik po metkach. Czemu? Bo dużo mówią o zastosowanych technologiach oraz odpowiedzialnej i zrównoważonej polityce firmy. Recykling, cykl zamknięty, cykl zwrotny – to właśnie na metkach znajdziecie informacje o tym jak te hasła zostały przekute w praktykę. Warto wspomnieć, że czasami na jednej metce znajdziecie kilka z poniższych symboli.
PRIMEGREEN – Jeśli na metce napotkacie taki napis oznacza to, że cholewka waszych butów wyprodukowana została w minimum 50% z materiałów z recyklingu, detale zaś aż w 100%. A co z podeszwą? Również jest z materiałów przetworzonych lub wyprodukowano ją z domieszką biokomponentów.
PRIMEBLUE – ten napis oznacza, że cholewka jest zbudowana w 30% z materiałów Parley Ocean Plastic, pozyskanego z odpadów zebranych z plaż i oceanów. Kolejne 50% cholewki to połączenie materiałów przetworzonych i PRIMEBLUE. Detale są w 100% przetworzone a podeszwa podobnie jak w przypadku PRIMEGREEN.
MADE TO REMADE – ten znak na metce informuje, że buty, które trzymasz w ręku w 100% nadają się do recyklingu. Cholewka wyprodukowana jest w 100% z przędzy TPU, podeszwa zaś to materiał BOOST. W tych produktach zamiast tradycyjnych metod łączenia materiałów stosuje się np. zgrzewanie typu Infra-red.
MADE WITH NATURE – w takich butach 30% materiałów stanowić będą materiały naturalne lub biokomponenty. Kolejne 50% to połączenie materiału przetworzonego i biokomponentów. Podeszwa zrobiona zaś będzie aż w 100% z materiału naturalnego lub biokomponentów.
VEGAN – jak sama nazwa wskazuje trzymasz w ręku buty wegańskie, czyli takie które nie zawierają składników pochodzenia zwierzęcego. Wszystkie składniki poddane restrykcjom adidasa pod kątem zgodności z wytycznymi Vege.
COLOR WITH CARE – wiesz ile szkodliwych substancji powstaje w procesie farbowania? Wiesz jak dużo wody jest zużywane w tym procesie? Taka informacja na metce oznacza, że materiały (także skóra) w produkcie w ogóle nie były barwione lub barwiono je w procesie DRY DYE, czyli bez użycia wody.
PFC FREE DWR – takie produkty będą wolne od węglofluoru (PFC).
adidas – plany na przyszłość
Można się spodziewać, że po tak dynamicznych ostatnich dwudziestu latach, kolejne będą równie gęsto wypełnione osiągnieciami na rzecz planety. Deklaracje marki są obiecujące. Do początku 2024 roku już cały stosowany w produktach poliester ma pochodzić z recyklingu. Do 2025 roku firma deklaruje redukcję śladu CO2 o 15% dla każdego produktu. 9 na 10 produktów ma być wykonywanych zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju w zakresie stosowanych technologii, projektowania i wytwórstwa. Do 2025 roku firma ma osiągnąć zero emisji CO2 w środowisku własnej organizacji. Zaś do 2050 roku adidas planuje być w zupełności klimatycznie neutralny i zeroemisyjny pod względem CO2.
Co możemy powiedzieć? Trzymamy kciuki i szanujemy!
