08.03.2017

Imperium kobiet, czyli o rządach kobiet w schroniskach górskich

Jakże wymowne, właśnie dzisiaj 8 marca w dzień Święta Kobiet, są słowa Jana Wierzejskiego męża Marty Krzeptowskiej „…schroniskami rządzą kobiety, myślę, że wynika to z takich naturalnych właśnie cech dbania o dom i prowadzenia domu w kontekście przyjmowania gości (…), mężczyźni często zajmują się sprawami technicznymi przy schroniskach związanymi z transportem, z tą całą technologią związaną z ogrzewaniem schroniska, natomiast w większości rządzą kobiety”.

                       

W starożytnym Rzymie ogniskiem domowym opiekowały się Lary, zaś w mitologii greckiej opiekowała się nim siostra Zeusa, Hestia – opiekunka domowego ogniska, podróżnych, sierot. Ognisko ku jej czci paliło się w każdym greckim domu. Stąd powiedzenie „w kręgu domowego ogniska”.

Schronisko górskie, to przystań, do której chętnie wracasz i cumujesz. To miejsce, którego charakter określają przedmioty i zapachy, które cię w nim otaczają. Ale to przede wszystkim osoby, które w nim przebywają i je tworzą. Schronisko górskie, to poczucie bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania. To miejsce gdzie po prostu dobrze się czujesz, to takie nasze górskie ognisko domowe.

Kobiety rządzą w schroniskach

Dobry klimat w schronisku górskim chyba łatwiej stworzyć płci pięknej. W naszej części Karpat i Sudetów, w górskich schroniskach pracuje spora rzesza dziewczyn. Pracują na wszystkich stanowiskach. Znamiennym jest fakt, że wszędzie tam, gdzie schronisko prowadzone jest przez kobietę, ma ono doskonałą opinię. Nie szukając daleko, Schronisko PTTK w Dolinie Roztoki – gdy gazdował tam Bartuś Obrochta dużo się działo, ale piękne granie na gęślach i „sabałowanie” nie wystarczyło. Podobnie było z ostatnim dzierżawcą schroniska, które coraz bardziej zapomniane, było omijane przez turystów. Od ośmiu lat gazduje w tym miejscu Anna Krupa. Pod jej rządami schronisko nabrało nowego blasku. Widać i remonty, i postawienie na filozofię stworzenia domowej atmosfery, w czym nie bez znaczenia odgrywa rola żeńskiego personelu z Zosią Wetulą na czele. Aż chce się wracać. No i do schroniska wrócili turyści, a i zaglądają tam taternicy idący w Białą Wodę czy przewodnicy.

Wczytuję galerię

Schronisk górskich prowadzonych przez kobiety jest u nas więcej, a nawet całkiem sporo: Schronisko PTTK nad Morskim Okiem prowadzone przez Marię Łapińską, Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich prowadzone przez Martę Krzeptowską i Marię Krzeptowską-Marusarz, Schronisko PTTK na Turbaczu i Starych Wierchach prowadzone przez Bogusię Długopolską, Schronisko PTTK na Markowych Szczawinach prowadzone przez Izabelę i Katarzynę Hudziak, Schronisko PTTK Samotnia prowadzone przez Magdę Siemaszko-Arcimowicz, Schronisko PTTK na Hali Kondratowej prowadzi Iwona Haniaczyk, Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej prowadzone jest przez Irenę Gąsienicę –Roj i Marię Krzeptowską, Schronisko PTTK na Hali Ornak prowadzone jest przez Annę Gąsienicę-Daniel. Jak widać schronisk prowadzonych przez panie jest całkiem sporo, a wymieniłem tylko te, które znam i z pewnością znalazłoby się ich więcej.

Tradycja rodzinna

Prowadzenie górskiego schroniska zazwyczaj zaczyna się prozaicznie, po prostu wygrywa się przetarg. Ale ,,przygoda ze schroniskiem” zaczyna się znacznie wcześniej i stanowi integralną część dzieciństwa, a później dorosłego życia „… moja przygoda z pięcioma stawami zaczęła się tak samo szybko jak ja się urodziłam, dlatego, że mój ojciec stąd pochodził…” mówi Maria Krzeptowska. Gazdowanie, szczególnie w tatrzańskich schroniskach jest przekazywane z pokolenia na pokolenie. Na Markowych Szczawinach wcześniej schronisko prowadzone było przez Małgorzatę i Edwarda Hudzik, rodziców Izy i Kasi- obecnych gospodyń na Markowych. Gospodarzem Samotni był Waldemar Siemaszko, po którym schedę przejęła Magda Siemaszko-Arcimowicz.

w schroniskach górskich

Dolina Roztoki

Codzienna praca

Praca w schroniskach nie zawsze jest łatwa, miła i przyjemna. Choć niejednemu turyście mogłoby się tak wydawać. Schronisko górskie jest domem dla ludzi w nim pracującym. Niestety coraz częściej turyści zapominają o tym. Niefrasobliwe telefony to już niemalże standard i bynajmniej nie ich ilość jest kłopotliwa. Zdarzają się telefony z prośbą o rezerwację miejsca w schronisku o pierwszej w nocy, czy pytania o warunki panujące w górach o czwartej nad ranem. Coraz popularniejsze wschody słońca, pośrednio również zakłócają mir nocny – turyści wychodzą w góry, gdy schronisko ledwo co położyło się spać. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby opuszczając schronisko robili to cicho, kulturalnie i dyskretnie – personel schronisk coraz częściej musi interweniować w podobnych przypadkach. Nasze drogie panie pracują w schroniskach tak naprawdę dwadzieścia cztery godziny na dobę. Nie zapominajmy o tym i uszanujmy, że i gospodarzom  należy się chwila dla siebie.

obsługa schronisk górskich

Panie z Turbacza

Wspinając się czy wędrując po górach, zauważyłem, że w schroniskach prowadzonych przez panie, personel jest zżyty z sobą, a zespół stanowi coś w rodzaju rodziny z wyboru. Myślę, że jest to niedoceniany atut i bonus za free dla wszystkich łazików górskich. W tych schroniskach słowo „kierownik” nabiera zupełnie innego wymiaru. Praca tam opiera się na zasadach wzajemnego zaufania i szacunku, a nierzadko przyjaźni. Dla przykładu powiem, że Krystyna Drzyzga pracuje już 18 lat w Pięciu Stawach. Schronisko górskie, to poniekąd zamknięta izolowana enklawa i właśnie dlatego stworzenie dobrych warunków pracy jest niezwykle ważne.

Pięknie dziękujemy

Drogie Panie dzięki Wam każde ze schronisk ma swe gwiazdy. To dzięki Wam schroniska są przytulnymi oazami, do których chce się z przyjemnością wracać. My, płeć brzydka, pięknie dziękujemy za Waszą pracę i wszystkim Przedstawicielkom Płci Pięknej składamy najserdeczniejsze życzenia z okazji Waszego Święta.

A co do reśty – cobyście byli scęśliwi i weseli. Coby sie wom darzyły turyści, tyla kielo na polu je liści. Na scescie na zdrowie, na to pikne Święto Kobiet!
Hej 😉

Wszystkie wykorzystane  zdjęcia pochodzą ze zbiorów prywatnych Pań wymienionych w artykule.

                 

Udostępnij

Strona wykorzystuje pliki cookies w celach wyłącznie statystycznych. Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były instalowane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na wykorzystanie plików cookies. Dowiedz się więcej.